cumulative energy yield per group of solar panels and of complete PV-system as obtained from daily inverter kWh meter readings
warmte verbruik
links
PV-systeem
basics
grafieken
graphs
huurwoningen
nieuws
index
graphs per day
seasonal effects
yearly overviews
complete overviews
yield verification
grid-connected meter readings
financial aspects
variation among inverters
effects of shading
system deviations, defects

Totaaloverzichten

Warmte verbruik van Polder PV

1. Maandelijkse warmte consumptie
2. Maandelijkse warmte consumptie Polder PV versus gemiddelde Nederlandse huishoudens
3. Nawoord
(incl. besparingsmaatregelen warmte en "anekdote")

voor jaarlijkse warmte consumptie, zie de aparte pagina

zie ook pagina's elektriciteitsverbruik (incl. productie zonnestroom), kookgas verbruik, waterverbruik (drinkwater en regenwater). Voor (bijna dagelijkse) tussenmeterstanden van de stadswarmte meter, zie deze pagina

(update datum: 1 januari 2016)


1. Maandelijkse warmte consumptie





update datum grafiek: 1 januari 2016

Deze grafiek geeft het maandelijks verbruik van onze stadsverwarmings-installatie weer, waarin een geïntegreerde warm tapwater unit zit. Gebaseerd op opname van de meterstanden, elke 1e van de maand. De blauwe curve geeft het voortschrijdend gemiddelde van de afgelopen 12 maanden weer. Voor een gedetailleerd (voor)beeld van het verloop van nog frequenter opgenomen meterstanden van de stadswarmte meter zie de aparte pagina.

Warmte is een zwaar onderschatte energiefactor in het gemiddelde huishouden, weegt financieel bezien het allerzwaarst op de jaarlijkse energienota, en neemt maar liefst 40% van de totale CO2 uitstoot van een gemiddeld huishouden voor haar rekening...

Wie zijn/haar nota een beetje volgt, zal niet anders kunnen concluderen dan dat warmte het overgrote deel van het "energiekostenplaatje" voor zijn rekening neemt. Of je nu een gas aansluiting hebt, stadsverwarming of beide: dat hakt er in! En niet alleen op financieel vlak, ook op milieutechnisch vlak is warmte de grootste "boosdoener", en niet de zo veelvuldig in het nieuws komende "sexy" post elektriciteit. Dat is ook een van de reden waarom wij altijd zeer alert zijn om ons warmte verbruik te minimaliseren; zie besparingsmaatregelen onderaan deze pagina.

De in de grafiek weergegeven trendlijn is over een volledig jaar berekend om de grote (soms zelfs zeer aanzienlijke) schommelingen in het maandelijks verbruik te kunnen "opvangen" en uitmiddelen. Hierdoor kunnen de "warme" van de "koude" jaren onderscheiden worden, met daarbij de aantekening dat de trendlijn 12 maanden naar rechts is verschoven t.o.v. de originele data. Gemiddeld genomen verbruiken we nog geen 0,7 GJ warmte per maand sinds we in de Stevenshof (Leiden) zijn komen wonen. Met een ook al licht afgenomen basis verbruik van inmiddels minder dan 0,3 GJ per maand in de periode maart tot en met oktober. Iets lagere trend in latere jaren door nog kritischer douche gedrag en minder frequent de afwas doen. In de zeer lange zomerperiode (ongeveer tussen april en oktober) staat de verwarming bij ons volledig uit. De hoofdkraan naar de radiatoren is dan ook dichtgedraaid om warmteverliezen in de helaas lange aanvoerleidingen te voorkomen. In die lange periode is het GJ verbruik bij ons dan uitsluitend voor warm tapwater (koken doen we op gas, al hebben we ook een weinig gebruikt elektrisch fornuis).

Dat zeer lage "basisverbruik" zal bij menig "modern" huishouden vele malen hoger liggen, gezien het feit dat er tegenwoordig overal afwasmachines staan (wij spoelen met koud water voor, wassen met de hand, en beslist niet elke dag), er zeer vaak kleren worden gewassen (bij ons gaat echt niet elke dag een nieuw set kleren aan), en, vooral, het douchebezoek in Nederland tot absurde, zeer on-calvinistische hoogte (met name: frequentie!) is gestegen de laatste jaren. Helaas vooral bij de door een idiote steriliteits-cultus geïndoctrineerde jeugd... Wij douchen op zijn hoogst 3x in de week, hetgeen ruim voldoende is. Ook dat scheelt alweer bakken met geld en totaal onzinnig verbruik van door massieve reclame campagnes "u aangeprate lichaamsverzorginsmiddelen" (stampvol chemicaliën waarvan u de naam niet eens kunt uitspreken...). We hebben een extreem laag ziekte"verzuim" en hebben de huisarts bijna niet nodig. Al talloze jaren niet.

Maxima
De "toppen" van de warmte verbruikscurve worden in zeer hoge mate bepaald door de duur en strengheid van de winterperiode. Zo was de winter van 2001/2002 extreem zacht, resulterend in een zeer smalle en relatief lage verbruikspiek en een forse "dip" in de trendlijn; in 1998/1999 bleef het relatief lang aan de "frisse" kant, wat een brede top geeft te zien. Andere factoren die invloed hebben zijn het feit dat ik de laatste jaren in steeds extremere mate de computer ben gaan gebruiken voor Polder PV gerelateerde activiteiten. Daardoor krijg je het sneller koud dan wanneer je veel beweegt en zult eerder geneigd zijn de verwarming een tandje hoger te zetten. En ook zouden de jaren inmiddels een beetje kunnen gaan "tellen" bij Polder PV, resulterend in een licht verhoogd "stookgedrag", al blijkt dat weer niet uit het jaarlijkse totaalverbruik in relatie tot de extreme verbruiken bij onze medelanders. Toen wij in december 1996 in ons appartement kwamen, was het een vrij strenge winter met ijs voor de deur, en heeft ook de verhuizing mogelijk tot een fors verbruik geleid. De wintermaanden 2005/2006 bleken behoorlijk koud te zijn geweest, te zien aan het stookgedrag in die maanden. De winter 2006/2007 was ook weer ongelofelijk zacht, met (op 9 januari 2007) record buitentemperaturen, waarbij al van voorjaar wordt gesproken. Het verbruik is ongeveer de helft van de vorige winterperiode. Dit werd daarentegen weer "ruimschoots gecompenseerd" door de daar op volgende behoorlijk koude winters, die het kwik helaas langdurig onder de nul bleken te drukken.

Dat in combinatie met thuiswerken en "op leeftijd komen" verklaart de "relatief zeer hoge" verbruikspieken in deze grafiek. En dan nog zijn ze extreem veel lager dan talloze andere huishoudens in onze wijk met stadsverwarming, waar het jaarverbruik enkele tientallen GJ hoger kan liggen in veel gevallen (1 GJ kostte in 2013 gemiddeld genomen € 24,67 bij Vattenfall/NUON Warmte) ...

2008 was, helaas, weer zowel in het voorjaar als in de "echt winterse" nadagen een koud jaar, al kwam het jaar klimatologisch gemiddeld nota bene op de 9e plaats te staan qua gemiddelde temperatuur. De crux ligt hem natuurlijk in het feit dat een zeer aanzienlijke hoeveelheid van het jaarverbruik van warmte in de koudste maanden er door wordt gejaagd. En zelfs het zuinige huishouden van Polder PV ontkwam er niet aan, ondanks de gratis zonnewarmte die juist in deze koude winterse maanden bijna horizontaal door de laagstaande zon de op zuid gerichte serregevel in straalt van zijn appartement: Polder PV verbruikte een - relatief - grote hoeveelheid stadswarmte in december 2008, bijna 2 en een halve GJ á 24,92 Euro per GJ (tariefstelling tweede helft van 2008 bij NUON Warmte).

"Top" verbruiksjaren - koude winters 2009-2011
Een nieuw, alweer fors hoger
maximum werd gevestigd in de "barre" winterse maanden december 2009 tot en met februari 2010, waarbij vooral januari 2010 een heftige greep naar de grootste stapel pecunia voor de stadswarmte nota deed: 3,081 GJ in een maand tijd (tarief gelukkig iets lager, 20 Euro/GJ incl. BTW). En dat werd alweer overruled door de zeer winterse jaarwisseling van 2010/2011, waarbij vooral december 2010 de sneeuwrijke en koude recordbreker werd: 3,123 GJ aan stadswarmte verbruik ging er door op de digitale teller (ter vergelijking, met TNO uitgangspunt 31,6 m³ = 1 GJ, gelijk aan een gas verbruik van 99 m³ in een maand). Dat was voor ons "het maandrecord" in de 18 jaar dat we hier wonen.

Gelukkig was de winter aan het eind van kalenderjaar 2011 weer uitzonderlijk zacht, met nauwelijks vorst. We deden de hoofdkranen van de SV installatie richting de radiatoren pas medio november open in 2011, en stookten daarna sowieso weinig. Het gevolg is dan ook spectaculair: ondanks de winterse start van dat jaar kwamen we aan het eind slechts op een kalenderjaar verbruik van 7,5 GJ (ruimteverwarming plus tapwater). De totale energie nota (eigenlijk: het totaal van de nota's van Greenchoice [elektra plus kookgas] en Vattenfall/NUON [stadswarmte] was dus fors lager geworden dan in het er voorafgaande jaar, toen er nog 12,2 GJ warmte verbruik op de teller stond. En dat is een goede zaak in tijden van crisis.

2012 had weliswaar een koude (schaats-!) februari maand, maar november en december waren op enkele dagen na zeer warm. Derhalve zal het u niet verbazen dat wij ons stadswarmte verbruik wederom zeer laag hebben weten te houden in dat jaar: slechts 8,5 GJ. 2013 was met name in het begin (zeer) koud, vooral in februari, en eindigde de teller in het - extreem zachte - naseizoen op 31 december uiteindelijk op 10,3 GJ.

2014-2015 uitzonderlijk zacht
2014 was weer uitzonderlijk warm, met nauwelijks "winterse" omstandigheden volgens het KNMI. En 2015 volgde een vergelijkbaar patroon, beginnend met een vrij zachte start, en aan het eind met een "uizonderlijk zachte" november, gevolgd door de "zachtste december in tenminste drie eeuwen". De gevolgen lieten zich raden, zeker in combinatie met onze weerzin om sowieso de radiator knoppen te beroeren vanwege de schandalige praktijken rond de vastrechtwoeker voor stadswarmte: ons jaarverbruik in die twee jaren naderde zeer lage waarden. 2014 met een bijna all-time low van slechts ruim 6,2 GJ. 2015 ook met een zeer lage 8 GJ verbruik (ruimteverwarming en tapwater). Veel lager kun je het niet krijgen, en het is ook goed zichtbaar in de bovenstaande grafiek met de maandelijkse verbruiks-cijfers.

Minima. Zodra het weer het toelaat, gaan bij ons al jaren de toevoerkranen naar de radiatoren dicht (die worden via flexibele slangen onder de vloer van warm water voorzien), een tip die ik van onze "Ecoteam" tijd overgehouden heb. Het lijkt echter weinig uit te maken, wat inhoudt dat er gelukkig geen substantieel "warmtelek" is bij of naar het radiator gedeelte van de installatie. Wel van grote invloed is het feit dat we, als we op vakantie gaan (meestal zo'n 4 weken), óók de hoofdkranen voor het warme tapwater uitzetten op de warmte afleverset van de stadsverwarmings-installatie. Er wordt dan sowieso geen warm tapwater gebruikt in ons appartement, maar ook de lange toevoerleidingen hoeven niet "op temperatuur" gehouden te worden (onze meterkast met de SV unit ligt op zo'n 15 meter van ons appartement...). Dat is zeer goed zichtbaar in de grafiek, waarbij vakantiemaanden soms een zeer laag verbruik laten zien. Hoe laag, hangt natuurlijk af van het aantal dagen in de betreffende maand dat we op vakantie waren. In eerdere jaren, toen onze poes nog leefde, was er een logé die uiteraard wel warm water gebruikte. In de zomer van 1998 is er een niet verklaarbaar laag verbruik geweest.


2. Maandelijkse warmte consumptie Polder PV versus gemiddeld Nederlands huishouden

43 m3 gas verbranden in een "gemiddelde" CV-ketel leverde volgens een hele oude publicatie van NUON Warmte (de onafhankelijke dochter van de Vattenfall holding die stadswarmte - en tegenwoordig ook "stadskoude" verzorgt) tegenwoordig ongeveer 1 GigaJoule warmte. Deze factor werd eens in de zoveel tijd door EnergieNed op basis van praktijkgegevens iets naar beneden bijgesteld omdat CV-ketels een steeds hoger rendement krijgen. Op grond van deze conversiefactor konden we het gemiddelde gasverbruik van een "normaal" Nederlands huishouden omrekenen naar het calorische equivalent in GJ om nog op een beetje zinnige wijze een vergelijking tussen gas ("appels") en uw eigen stadswarmte verbruik ("peren") te kunnen maken.

In de werkelijkheid zijn die zaken natuurlijk, ondanks de torenhoge pretenties van het later omgedoopte Energie Nederland, absoluut niet met elkaar te vergelijken, omdat elk stadswarmteproject zo zijn eigen nukken en grillen kent, totaal verschillende warmte productie processen heeft (restwarmte uit elektriciteitsproductie uit gas, restwarmte uit afvalverbranding, restwarmte uit verbranding van dunningshout, etc.), zeer verschillende installaties, en het eindresultaat dus onvergelijkbaar is en blijft. Dit zou dan ook terecht worden geaccepteerd door de NMa bij de behandeling van de extreem ingewikkelde nieuwe Warmtewet die pas na extreem veel vertraging per 1 januari 2014 is ingegaan - met hoogst fragenswürdige gevolgen voor de positie van de nog steeds financieel uitgeklede warmteklanten. Elk project zou zijn eigen - door de NMa te controleren - tariefstructuur krijgen. Het is allemaal echter niet gebeurd, de Warmtewet is een vastrechtwoeker verschrikking geworden waarvan het tumult zo hard klonk, dat MinEZ al rap aan een totaal nieuw wetsvoorstel moest gaan werken. Of dat de zaken beter gaat maken waag ik te betwijfelen, mede gezien de deplorabele, burgers minachtende historie van dat vreselijke dossier.

Volgens een tarievenfolder van NUON (juli 2007) zou het gemiddelde huishoudelijke gasverbruik toen ongeveer 1.820 m³ per jaar zijn (plm. 152 m³ per maand). Dat komt neer op een gemiddelde "verbrandingswaarde" van plm. 42,33 GJ op jaarbasis, en ongeveer 3,53 GJ per maand. Die 1.820 kuub moeten echter ook al weer met een dikke snuf zout genomen worden, want het tariefadvies van NUON's eigen brancheorganisatie Energie Nederland publiceerde inmiddels jaarlijks statistische gegevens van gasverbruik in eigen "representatieve" steekproeven en kwam voor 2011 op een genormeerd verbruik van nog maar 1.337 m³ uit, en dat is wel 27% minder dan NUON 4 jaar eerder opgaf! Ergo: nooit 1 bron vertrouwen als het dit soort essentiële data betreft. Er kan dus het nodige "rammelen" aan de niet nader gespecificeerde berekeningen, zoals een het in het verleden door NUON gebezigde "8 Euro verhoging van het maandbedrag door gestegen gasprijzen bij een gemiddeld verbruik van 35 GJ" als het over stadswarmte ging (o.a. tarievenfolder 1 jan. 2006) ...

Vanuit de "stadsverwarmings-klant" beredeneerd, kunnen we vooralsnog, bij gebrek aan betrouwbare harde marktdata, van het door NUON genoemde stadswarmte verbruik uitgaan, 35,4 GJ/jaar (= 2,95 GJ/maand) voor een gemiddeld huishouden. Dit komt met bovengenoemde conversiefactor (42,33, zie echter berekening in tabel bij grafiek hier onder) neer op 1.522 m³ gas-equivalenten per jaar, wat 16% minder calorische energie zou zijn dan een gemiddeld Nederlands "gas-huishouden" zou verbruiken als we van het NUON cijfer zouden uitgaan (op maandbasis is dat 127 m³ gas-equivalent). Maar weer bijna 14% meer zou zijn dan de 1.337 m³ die Energie Nederland als "genormeerd gemiddelde" opgaf, en die baseert zich op betrouwbare jaarlijkse marktonderzoek statistieken volgens eigen zeggen. Wat mij betreft zijn die Energie Nederland data betrouwbaarder dan de verder niet met keiharde praktijkcijfers ondersteunde NUON data. En verbruikt de gemiddelde stadswarmte gebruiker dus veel meer calorische waarde aan GJ warmte dan een gemiddelde gas gebruiker aan m³ lijkt te doen.

Kookgas
We
verbruikten zelf landurig slechts rond de 31 m³ kookgas per jaar, equivalent aan 0,72 GJ per jaar = 0,06 GJ (plm. 2,6 m³ "gas-eq.") per maand. Bij een gemiddeld "zomerverbruik" van ongeveer 0,25 GJ (11 m³ "gas-eq.") stadswarmte per maand (grafiek in eerste paragraaf), gebruikten we dus een totale hoeveelheid van 0,31 GJ (13 m³) "gasequivalenten" per maand in die periode (incl. kookgas). Over het gehele jaar genomen, met een stadswarmte verbruik van gemiddeld ongeveer 0,70 GJ (30 m³ "gas-eq.") per maand was dat ongeveer 0,73 GJ (plm. 30 m³) "gasequivalenten", op basis van de NUON data (43 m³ gas = 1 GJ). Dat is slechts 20 procent van het gemiddelde maandverbruik van een Nederlands huishouden met uitsluitend een gasaansluiting (NUON cijfer), met name veroorzaakt door zeer zuinig en bewust te "stoken". En dat tikt heel erg hard aan op de jaarnota, die echter vooral, en dat blijft the pain in the ass, door de vastrecht kosten voor de onverkiesbare SV aansluiting zal blijven worden gedomineerd...!

Vergelijking tussen gas- en warmteverbruik Polder PV t.o.v. gemiddelde huishoudens, in gas equivalenten uitgedrukt in (Y-schaal links) of in GJ (Y-schaal rechts). Voor uitleg gekleurde lijnen, zie tekst hieronder.

In bovenstaande figuur wordt een vergelijking gemaakt tussen het totale maandelijkse verbruik aan "gas equivalenten" van Polder PV (zwarte kolommenrij = gas equivalent stadsverwarming + kookgas) en gemiddelde waarden van andere typen huishoudens:


  • donkergroene lijn: berekend gemiddelde maandverbruik gasequivalenten Polder PV (stadsverwarming plus kookgas) sinds eind 1996 tm. 2015: 0,76 GJ = 24,0 m³ eq.*

  • paarse lijn: maandelijkse energie consumptie gemiddeld huishouden met stadsverwarming zonder kookgas (bron: Tariefadvies Stadswarmte Energie Nederland 2012, 34,36 GJ/jaar): 2,86 GJ = 91 m³ eq.*

  • gele lijn: maandelijkse energie consumptie gemiddeld huishouden met stadsverwarming incl. kookgas (gebaseerd op voor vele verbruikers veel te hoog berekend stadswarmteverbruik van 34,36 GJ/jaar [bron: Tariefadvies Stadswarmte Energie Nederland 2012] en geschat jaarverbruik van 30 m³ kookgas, eq. aan 0,95 GJ, totaal 35,31 GJ): 2,94 GJ = 93 m³ eq.* N.B.: meeste stadsverwarmingsprojecten hebben géén gasaansluiting (koken gebeurt daar elektrisch), de situatie in onze wijk in Leiden is vrij uitzonderlijk (doch niet uniek).

  • rode lijn: gemiddelde Nederlandse gasverbruik per maand ("normale" huishoudens met alleen gas-aansluiting en CV-ketel. CBS StatLine rept van een gemiddelde van 1.200 m³/jaar voor 2014 (met veel lager verbruik in appartementen [800], resp. huurwoningen [1.000], waarvan er veel aan warmtenetten zijn of worden aangesloten). Dat zou neerkomen op nog maar 100 m³/mnd = 3,17 GJ/mnd * NB: Het Tariefadvies Stadswarmte Energie Nederland 2013, stelde destijds, op basis van cijfers voor 2012, een gemiddeld verondersteld verbruik van 1.337 m³/jaar, wat dus dik 11% boven het CBS cijfer voor 2014 ligt.

  • * !!! Bij alle bovengenoemde berekeningen is een "conversiefactor" van 31,595 m³ gas voor 1 GJ aangehouden (TNO Mep, loc. cit. in position paper Bewonersplatform Ypenburg, 2009, deze factor wordt beschouwd als de "genormeerde energetische waarde van [NL] aardgas", en wordt ook door ECN gehanteerd). Een fysiek aantoonbare conversiefactor die totaal genegeerd wordt door de "tariefadvies" publicisten van de brancheorganisatie (inmiddels Energie-Nederland geheten), de bij hen aangesloten SV leveranciers, de ambtenaren van de Nederlandse Mededingings-Autoriteit, en nog steeds: de beleidsambtenaren en de politici in Den Haag...


3. Nawoord

U mocht wellicht aan de hand van deze grafieken denken dat Polder PV thuis zit te klappertanden in de winter, maar dat valt wel mee. Gewoon op een kritische wijze met uw warmteverbruikers omgaan is het devies. We leven nog steeds extreem comfortabel t.o.v. het grootste deel van de wereld, dus in een gemiddeld Nederlands huishouden kan, op grond van de hierboven gepresenteerde grafiek, extreem veel op warmte, gas, en geld bespaard worden. Comfort zit vooral "tussen de oren" en is een zéér subjectief, u aangepraat begrip. Jammer dat de energiebedrijven dat ook goed weten, en, i.p.v. structurele besparingsmaatregelen zwaar te promoten, juist allerlei "luxe" voorzieningen als verspillende douchekoppen, "design-radiatoren" voor in de badkamer (= klinkklare nonsens, wij hebben de onzin-radiator in de volledig in het pand ingebouwde badkamer nooit aan staan), automatische thermostaten (standaard op veel te hoge temperatuur staand en elektriciteit verbruikend) en dat soort spul aan de man trachten te brengen. Goed voor de omzet van de energieverkopen zullen we maar zeggen, en zéér slecht voor uw portemonnaie en ons aller leefomgeving.

Besparingsmaatregelen warmte

Omdat wij zéér zuinig stoken in ons goed geïsoleerde appartement, en ook altijd zeer spaarzaam zijn met warm water (wat bij ons ook door de zogenaamde "warmte afleverset" van de stadsverwarmingsinstallatie in de meterkast wordt geproduceerd middels een ingebouwde warmtewisselaar), geeft de "warmte"grafiek een zeer sterk seizoensmatig bepaald beeld te zien. Wij douchen weinig (gemiddeld 2-3 x in de week, ruim voldoende), bovendien hebben wij een douchebak voorzien van een extreem efficiënte, doch zeer simpele warmtewisselaar (pionier model "Pristine" van Bries Water- en Energiebesparing) waardoor het warmwater verbruik nog meer wordt teruggedrongen. Boven die WTW douchebak hebben we meteen een tweedehands douchecabine gebouwd om de warmte zo veel mogelijk "opgesloten" te houden rond de douchende bewoner, zonder de hele badkamer te verwarmen. Voor een fotoverslag van de inbouw van die WTW douchebak, zie dit document in de download sectie van Polder PV.

Verder gebruiken we warm tapwater met mate (o.a. afwas met de hand zonder met heet water voor te spoelen), waardoor ons "basis warmte verbruik" ook erg laag ligt, waarschijnlijk zeer veel lager dan bij menig Nederlands huishouden (zonder zonnecollector, zo'n apparaat hebben wij ook niet, is in onze woonsituatie niet inpasbaar, en is economisch bezien totaal niet rendabel te krijgen). Apparaten als afwasmachines vinden we volstrekt overbodige luxe. In de originele grafiek zult u zien dat ons "basis" warm tapwater verbruik op een laag niveau van ongeveer 0,2 GJ per maand ligt in de zomermaanden, als de hoofdkraan voor de centrale verwarming vele maanden lang op UIT gedraaid is, want we stoken niet in een groot deel van het jaar (minimaal 6-7 maanden/jaar "vrij" van dure verwarming).

Beheerst verwarmen
Doordat pas in de winter, wanneer het echt koud begint te worden, bij ons de verwarming aan gaat (die het allergrootste deel van het GJ verbruik voor zijn rekening neemt), is het verschil tussen de zomer en winterperiode soms enorm groot: in de zomerperiode een stabiel [zeer] laag verbruik; de winterperiode afhankelijk van de buitentemperatuur zeer hoge of relatief lage maandkolommen. Onze aan de binnenmuur van de buitengevel hangende radiatoren hebben we trouwens van radiatorfolie voorzien om ervoor te zorgen dat de warmte de kamer in gereflecteerd wordt i.p.v. door de muur geabsorbeerd. Onze gordijnen hangen netjes boven de vensterbank boven de radiatoren (je ziet nog regelmatig gordijnen vóór en over de radiatoren heen hangen: warmteverspilling!). Een bij het appartement behorende "design vensterbank" met een brede opening boven de radiator aan de achterzijde (!!!) hebben we vervangen door een mooi houten exemplaar (FSC hout) die een luchtdichte afsluiting boven de radiator geeft zodat er geen warmte achter de gordijnen langs kan verdwijnen. De radiatoren houden we zo goed mogelijk vrij van ervoor staande obstakels die de warmte zouden kunnen absorberen.

Meestal zetten we in de winter voordat we naar bed gaan de verwarming op een minimale stand, of, als het niet al te koud is buiten, gewoon uit. Onze (nieuwe, zeer energiezuinige) koelkast hebben we naar een niet verwarmde ruimte verplaatst (enige overgebleven plek in de keuken bleek bij de verhuizing voor de radiator te zijn in de open keuken...) en de verwarming op onze slaapkamer staat altijd UIT. We slapen bovendien bijna altijd met open ramen, waar we regelmatig kunnen genieten van het in de regenton stromende water, heel rustgevend. Ook de radiatoren in de badkamer en in de gang staan bij ons nooit aan. Vier van de 8 radiatoren in ons huur appartement gebruiken we nooit. Hoezo energieverspilling? Ook al die radiatoren zijn met inzet van veel energie gemaakt. Niet nodig.

Passieve zonne-energie
We hebben verder natuurlijk het geluk dat ons appartement op het zuiden is gebouwd, met een (onverwarmde) gang aan de noordzijde als buffer. In voor- en najaar vangt ons appartement zeer veel (gratis) warmte van de laag staande zon via de pal zuid georiënteerde dubbelglas gevel, in de zomer schermt juist het balkon van onze bovenburen een groot deel van het zonlicht af en blijft het in huis behoorlijk koel. "Passieve zonnewarmte" zou in de architectuur dan ook een verplichte component moeten zijn van bouwplannen, omdat het ongelofelijk veel gasverbruik en geld kan schelen! Alleen hierdoor al zou de EPC (energie prestatie coëfficient, een rekenkundige indicator voor de energieprestatie van een willekeurige woning/appartement) flink omlaag kunnen. Daarvoor is politiek daadkracht nodig om de bouwsector onder druk te zetten. Jammer dat diezelfde politiek chronisch verslaafd blijft aan het naar binnen harken van zoveel mogelijk over energieverkopen afgeroomde energiebelasting (gas, met flink toegenomen energiebelasting voor de Staat per 1-1-2016, elektra), btw, omzetbelasting, e.d. Vandaar dat ze er als "Staat" eigenlijk helemaal geen belang bij hebben om massaal energiebesparing te voorkomen. Alle geronk, groene praatjes, en Green Deals ten spijt. Ook de Stroomversnelling is nog steeds niet echt op gang gekomen, omdat een wetsvoorstel voor invoering van het zogenaamde energie prestatie contract het in 2015 (nog) niet heeft gehaald.

We hebben aan de tuinkant behoorlijk wat groen langs de gevel laten opschieten, zoals een grote vijg (zomer), een prachtige blauwe regen, een wingerd, en een kornoelje, die voor nog meer isolatie van de toch al goed geïsoleerde buitenmuur zorgdragen. Mede door deze natuurlijke begroeiing (dikke extra isolerende luchtlaag voor de buitengevel), is het in de zomer aangenaam koel in huis. Airco's vinden wij volslagen onzinnige en volstrekt overbodige energie zuipende apparaten en zullen we dan uiteraard ook nooit van ons leven aanschaffen. Hoe "zuinig" ze ook zouden zijn. De steeds vaker in ons land gepushte "koelbehoefte" is een schertsvertoning, want een gebouw wat geforceerd gekoeld moet worden is gewoon slecht gebouwd en zou eigenlijk afgebroken (liever: niet eens gebouwd) moeten worden...

Wat kookgas verbruik betreft (opgenomen in de tweede grafiek): we gebruiken regelmatig een "hooikist" (piepschuimen dubbel geïsoleerde doos van het werk van mijn partner) die de hoeveelheid kookgas reduceert voor gerechten die normaal gesproken lang op het vuur moeten staan. Kookgas is echter een marginaal onderdeel van de totale gasbehoefte voor "normale" huishoudens, dus besparingen op dat vlak hebben helaas geen hoge impact op het uiteindelijke verbruik van gas. Tenzij u extreem uitbundig en vaak kookt, bijvoorbeeld m.b.v. een gasoven e.d., want dan is er ook veel te besparen met een hooikist. Wij koken elke dag op gas (lage druk kookgasleiding in onze stadswarmte wijk, een vrij exceptioneel fenomeen), en gebruikten stabiel slechts zo'n 30 m³ in het jaar. Zelfs calorische gecorrigeerd (grofweg 31 m³), was dat zo goed als niks. Dat is nog veel lager geworden sinds we theewater met de waterkoker zijn gaan koken.

Anekdote

Ik kreeg een tijdje geleden een nota van een van de bewoonsters in ons appartementencomplex onder ogen (n.a.v. "NUON Soap") die, voor zover ik weet, nu niet bepaald als een fanatiek "stookster" bekend staat. Ik ben me rot geschrokken. Ze had een verbruik wat 5 maal zo hoog was als dat van ons in een identieke boekingsperiode (kosten waren voor haar "gelukkig" maar 3x zo hoog omdat het allergrootste deel wat wij betalen uit vastrecht bestaat ). Weliswaar in een 4-kamer appartement op de 3e verdieping, maar ook goed geïsoleerd. Ze betaalde zich helemaal blauw aan die post (€ 1.207 incl. btw). Wat bleek nu, na het nodige doorvragen? Een radiator in haar badkamer heeft al sinds ze hier is komen wonen (vele jaren geleden) altijd aan gestaan, ook in de zomerperiode. Ze vond het al aan de warme kant, maar de knop stond op "nul" en ze dacht blijkbaar dat dat zo hoorde... Ik heb gekeken, dat ding was gewoon hartstikke warm en ik heb haar dan ook met klem verzocht direct de verhuurder in te schakelen om dat kreng te repareren. Pas de 2e monteur heeft het probleem (koppeling aan de radiator bleek defect) verholpen, de verwarming staat nu standaard uit, en ze heeft dus al die jaren honderden Euro's per jaar voor nop betaald aan een veel te warme (ongezonde!) badkamer.

Na dit "incident" weet ik zeker dat mijn jarenlange overtuiging dat Nederland gigantisch veel kan besparen op energieverspilling een solide basis heeft. En dat het nonsens verhaal van - destijds - Brinkhorst, dat meer dan 1,7 procent energiebesparing per jaar een "onhaalbare" kaart zou zijn (toen hij nog EZ minister was) direct naar het rijk der fabelen verwezen kan worden.

 
 
 
© 2005-2016 Peter J. Segaar/Polder PV, Leiden (NL)
^
TOP