Nieuws P.V. pagina 74

meest recente bericht boven

5 april 2011 - 9 mei 2011

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

9 mei 2011: Polder PV's fileermes an die Arbeit bij het Agentschap NL "MEP + SDE 2008-2010 resultaten rapport". In een SDE e-mail van Agentschap NL (voorheen SenterNovem, daar weer voor NOVEM) van 26 april 2011 werd een link voorgeschoteld naar een voor Polder PV zeer interessant rapport over de stand van zaken rond de voortgang en realisatie van zowel de oude MEP (2003 tm. de beruchte 18e augustus 2006), als de sinds 1 april 2008 in werking getreden SDE regeling (eigenlijk: per jaar aparte regelingen). Aangezien Polder PV al jaren alles uit de kast haalt om te proberen een vinger aan de pols te houden van de progressie van "gecertificeerde" zonnestroom via de CertiQ maandrapporten (het ongecertificeerde volume, nog steeds de meerderheid van afgezette PV-systemen in Nederland, is nog steeds een grote statistische ramp), een belangrijke uitgave. Al kun je je afvragen, gezien de deplorabele resultaten, of het [elektronische] papier waarop dat alles is geschreven en de ongetwijfeld vele dure ambtelijke arbeidsuren die er in zijn gestoken de moeite waard zijn geweest...

Nu "verwerk" je zo'n enorme getallen stapel niet zomaar eventjes, daar moet je helaas weer even voor gaan zitten en dat vreet tijd. Want je moet het ook begrijpen. En belangrijker nog: als je er iets over wilt zeggen, moet je zaken ook "inzichtelijk" maken voor het plebs. Wat immers al een acute appelflauwte krijgt als ze hun energienota zien of de eerste tabel van zo'n rapport bomvol cijfers. Ook heeft Polder PV natuurlijk niet alles zitten verwerken. De focus blijft hier zonnestroom, dus dat blijft ook bij dat soort analyses het hoofdonderwerp.

En dus toog het poldermenneke voor u weer onbetaald aan het werk, zoals hij al vele jaren doet (daarbij het graf in genegeerd door ambtelijk NEEderland, het Nationale Journaille, en dubieuze clubs als de in fossielen zwemmende Energieraad). En construeerde voor u "visuele prikkels" in de vorm van de typische polderiaanse grafieken ontleend aan die getallenbrei. Uiteraard wederom met de focus op zonnestroom, al komen ook de andere - deels zogenaamd - "duurzame" zaken binnen de al lang weer afgeschafte, maar nog steeds heftig veel pecunia kostende MEP, en de sinds 1 april 2008 in werking getreden SDE regelingen, aan bod. "Regelingen" die het proces van verduurzaming qua harde realisatie nu niet bepaald aggressief hebben versneld, en de investeringsbereidheid in "hernieuwbare" energie ook niet echt op een structureel hoog niveau hebben gebracht. Omdat het zoals gebruikelijk in onze aan energiebelasting en BTW verslaafde Staat der NEEderlanden helemaal niet de bedoeling lijkt te zijn dat burgers, bedrijven en buitenlui massaal voor die mooie glimmende zonnepaneelkes zullen vallen - om een tak van sport te noemen die op Polder PV hoogtij viert. En dus moet hun leven zo zuur mogelijk worden gemaakt.

De boodschap: stelt u zich s.v.p. niet teveel voor van zowel het "duurzaamheidsgehalte" van [het voorlopige resultaat van] de MEP/SDE regelingen. En al helemaal niet van de tot nu toe door Agentschap NL vastgestelde "effectiviteit" daarvan. Lees: het is en blijft een ramp met de marktgroei. Zonnestroom incluis. Drie getalletjes ter alarmering: er is van het totaal van 69 MWp aan onder SDE "beschikte" zonnestroom capaciteit (iets aangepast aan de actualiteit van de "portefeuille") volgens uitvoerder Agentschap NL op 1 maart 2011 nog maar 18 MWp gerealiseerd. Een tranentrekkend slechte "performance" van slechts 26% in drie jaar tijd van voortdurend NEEderlands subsidie-gestuntel...

^^^ Depressies opwekkende "realisatie" percentages voor zonnestroom onder de SDE (stand: 1 maart 2011). MEP betreft uitsluitend antieke installaties die sinds 2003 een hondenfooi van 9,7 Eurocent bovenop saldering "mogen" verwachten (voor destijds nog pepahduug gekochte installaties). Maar in die regeling zitten nog maar 564 PV-systemen volgens Agentschap NL, dus dat stelde sowieso al bitter weinig voor. SDE verandert daar weinig aan: microscopische "gecertificeerde" markt. Meer uitleg op de gelinkte SDE analyse pagina.

U kunt alles wederom nalezen en nakijken op een unieke pagina met daarop een grafische uitwerking van het Agentschap NL rapport. Met uiteraard beargumenteerd polderiaans commentaar. Zoals u gewend bent te vinden op Polder PV. Veel lees- en kijkplezier, en als ik iets gemist heb of fout heb gedaan (ik ben ook maar een eenvoudige tuinderszoon met een ietwat curieuze "carrière") hoor ik dat vast wel van u...

Uiteraard is deze zoveelste gratis analyse voor het Nederlandse volk opgenomen in het inmiddels al tot 16 dikke pagina's aangezwollen "SDE dossier" over zonnestroom op Polder PV. Informatie die u nergens anders in Nederland zult vinden:

8 mei 2011: CertiQ april rapport gepubliceerd. Het aantal nieuw bij CertiQ ingeschreven aantal zonnestroom (e.a. "duurzame energie" producerende) installaties is weer gepubliceerd. Er kwamen slechts 310 nieuwe PV-systemen bij met een gezamenlijke capaciteit van 1,763 MWp. Tuurlijk: 310 meer dan niks, maar toch. Boodschap: de "gecertificeerde" zonnestroom markt in Nederland blijft als een bijna uitgedroogd beekje in Zuid Limburg rustig voortkabbelen, met in totaal nu iets meer dan 5,5 MWp nieuwe capaciteit sinds 1 januari van dit jaar (4 maanden). Niet gecertificeerd nieuw vermogen (nergens centraal geregistreerd in Nederland, iedereen prutst lustig weiter met vele DHZ pakketjes of nergens aangemelde "iets grotere systemen"): een groot mysterie, maar wellicht zelfs meer dan het nieuwe SDE vermogen.

Ter contrast: Duitsland meldde in alleen januari van dit jaar 226 MWp aan nieuw PV-vermogen, een factor 41 maal het volume wat in een derde jaar in Nederland slechts met moeite tot stand kwam onder de voorgaande drie SDE regelingen. Alles bij de Duitsers volledig geijkt bemeten en het totale nieuwe EEG volume zo'n beetje tot op de Wattpiek nauwkeurig bekend (evenals straks de fysieke kWh productie, waar het eigenlijk allemaal om zou moeten draaien, ook in NEEderland). Need I say more?

4 mei 2011: ... maar er zijn kapers op de kust voor uw geld. TROS Radar uitzending zonnepanelen besproken. Zoals reeds aangekondigd was de webmaster van Polder PV uitgenodigd om de uitzending over zonnepanelen bij het bekende TROS Radar bij te wonen in de studio. Het werd een interessante uitzending over "salderen van zonnestroom" en de superieure situatie in Duitsland. Polder PV keek de uitzending goed na en had nog de nodige opmerkingen en commentaar over het naar voren gebrachte materiaal. Een uitgebreide analyse, met ook een bespreking van de Wijwillenzon actie n.a.v. het optreden van mevrouw Minnesma van Urgenda (die deze week eindelijk definitief "uitgerold" begint te worden), vindt u op de volgende webpagina op Polder PV:

Op 3 mei werd ik ook gebeld door Raymon ("Ray") Meur van RayRadio uit Breda, of ik de uitzending nog wilde becommentariëren, en het voornemen van het kabinet Rutte om eigenlijk alleen nog maar bedrijven te laten profiteren van SDE+ subsidies die uit onze burgerlijke zakken weggegraaid zouden moeten worden zonder dat er ook maar iets tegenover wordt gesteld. Dat wilde ik wel. U kunt het resultaat van zijn uitzending (dinsdag avond 3 mei 2011) nog minstens een maand na luisteren op de podcast van de uitzending, vanaf plm. 34'20". Downloaden podcast vanaf Ray's website: http://rayradio.podomatic.com/.

Daarna eventueel op te vragen bij Polder PV (podcasts verdwijnen daar op gegeven moment weer vanwege de bezette ruimte). Veel lees- en luisterplezier!

2 mei 2011: "Uw portemonnee wil zonne-energie". Times, they are changing fast. Tijdens twee extreem zonnige dagen (na al twee zeer zonnige maanden maart en april) waarbij het ene na het andere vermogens- en dagproductie record door diverse PV-newbees wordt gebroken, en de Ferrarismeters gierend achteruit draaien om de zonnestroom productie bij te houden, meer goed nieuws. Werd de afgelopen jaren in veel media nogal geschimpt op het bestaansrecht van zonnepanelen, en de Nederlandse burger volgepropt met desinformatie en lange reeksen blunders over begripsverwarring, interpretatiefouten, en lulkoek verhalen over "terugverdientijden" (die je nooit over perperdure benzine zuipende vierwielige blikken hoort), lijken ook hier de bakens verzet. De Pers publiceerde vandaag een dubbele pagina met bovengenoemde kop, met een vrolijke, optimistische insteek, en door de bank genomen behoorlijk goed geïnformeerd over een van de "heetste" gespreksonderwerpen van de moderne tijd. Lezen dat artikel!

© De Pers, 2 mei 2011 (download link onderaan) De achtergrond foto (van Getty Images) is mogelijk van een van de peperduur betaalde grote zonnestroomparken in Spanje (dubbelassige reuzen trackers met elk 108 PV-modules), waarvan de output nu met terugwerkende kracht is gemaximeerd (voor dubbelassig volgende installaties zoals onderhavige: max. 1.707 kWh/kWp.jaar, rest van de stroom moet voor steenkolenprijzen op "de markt" worden verkocht) door de in geldnood verkerende Spaanse regering. Deze schrijnende ingreep kan tot het faillissement van diverse projecten leiden. En dus is dit een byzonder slecht voorbeeld van ondersteuning van zonnestroom...

Een erg leuk, positief artikel, waarschijnlijk mede geschreven n.a.v. de bijdragen van de derde Solar Future conferentie van afgelopen 21 april (PPV kon er wegens continue drukte hier niet bij zijn, je kunt gewoon niet alles volgen).

Toch, we zijn hier op Polder PV. Dus ik wilde nog wel een paar opmerkingen plaatsen, die de ten toon gespreide feestvreugde echter beslist niet hoeven te verstoren. We zijn hier nuchtere 'ollanders die zich niet zo gauw gek laten maken, al zal de zonnestroom revolutie (extreem vertraagd) ook in ons land gaan komen als er eenmaal enorme stapels barrières door politieke wil zullen zijn opgeruimd (en dat gaat echt nog wel even duren, daarvoor zal Den Haag op het publieke schavot moeten).

• "Die nieuwe kerncentrale is niet nodig". Tuurlijk niet, maar zelfs zonder zonnestroom is dat absurd gigantische ding (Delta, ERH en noem ze allemaal maar op willen natuurlijk meteen vet scoren, het liefst minstens 2,5 GW) al ongewenst. Het is een economisch en sociaal monstrum, een monopolisten bolwerk, en het zal slechts een paar enorme stroom zuipende bedrijven bedienen die door het intensieve lobbywerk van figuren als Wientjes van VNO-NCW voor een roestige stuiver op de eerste rang willen zitten (en de kosten op de samenleving willen afwentelen). Alleen daarom al mag zo'n nieuw kreng er nooit van zijn leven komen, want burgermansen hebben niks aan zo'n ding, maar wel (altijd) de lasten. Lees ook het uitstekende stuk "Meer kernenergie betekent meer energiemonopolies" van Rob Wijnberg, in NRC-Next van 26 april 2011 (bij mij op te vragen).
  
  
• "Grote solarprojecten op de achtergrond raken" volgens Shah van Barclays. In Europa misschien, doordat de politici zich kapot zijn geschrokken van het gigantische tempo waarin hun land wordt vol gebouwd met steeds grotere PV-parken, die steeds meer van de (meestal veel te lucratieve) invoedingstarieven naar zich toe harken (met name Spanje, Tsjechië en Italië, waar nu alle politieke remblokken op de hard ronddraaiende zonnestroom wielen worden gezet om verdere speculatie de kop in te drukken). In Amerika, China, India, etc., gaan echter enorme PV-parken gebouwd worden en staat bijvoorbeeld het 250 MWac park in San Luis Obispo County in de startblokken (zie vorige artikel, SunPower project). Zie ook de fascinerende "Major Solar Projects" list (pdf) op de website van SEIA, Amerika's industriële PV lobby organisatie (17,3 GW aan PV en 9,5 GW aan CSP projecten)...
  
  
• Er wordt uitgegaan van "een" grijze stroom prijs van 23 eurocent/kWh voor Nederland. Dat is en blijft onzin. Ten eerste bestaan er geen "vaste gemiddelde" stroomprijzen, de tarieven/kWh variëren fors van hoogte (en wijzigen per half jaar bij de nog immer populaire variabele contracten), en ik betaal sinds 1 januari 2011 slechts 21,11 Eurocent per kWh (artikel 4 januari 2011) voor een donkergroen zonnestroom contract bij Greenchoice voor enkeltarief (dat is bij Vattenfall/NUON voor het zeer grijze equivalent nog steeds maar 21,61 Eurocent/kWh...). Je kunt een stuk hoger zitten, of een stuk lager. Bij dubbeltarief moet je rekenen met 5 dagen in de week invoeding op het "hoge" dagtarief, en 2 dagen in de week (weekend) met het "lage" dagtarief (beste benadering). Actuele grijze Vattenfall/NUON tarieven ("Avondtarief"): 22,96 "hoog", 20,34 "laag". Met verdeling 5/7 hoog 2/7 laag kom je dan op 22,2 Eurocent/kWh uit (uitgaande van uniforme opbrengst door de week/weekend). Sterk afhankelijk van installatiegrootte, opstellingscondities, lokatie in het land, evt. problemen bij op jaarbasis door de nul schieten op het "hoge" tarief e.a. factoren zal elke situatie persoonlijk doorgerekend moeten worden, er zijn hier geen zekerheden.
  
  Dus die "23 Eurocent" s'ils vous plaît met een pot zout nemen. Is voor iedereen anders, en iedereen moet bij salderen in NL met andere bedragen rekenen (de meeste mensen zijn daar niet toe in staat).
  
  
• "Geen subsidie meer nodig". Ja, dank je de koekkoek. Zonneprof Wim Sinke (o.a. ECN, Univ. Utrecht) heeft het al vaker gezegd: het bereiken van zogenaamde "consumer end-price grid parity" is absoluut geen unieke voorwaarde voor een zelfdragende markt. Er zijn in Nederland nog kilometers aan ambtelijke, wettelijke, en "secundaire regelgeving" barrières op te ruimen. Zie de vijf jaar die het heeft geduurd voordat een "simpele" wijziging als de verhoging van de zeer slecht gedefinieerde salderingsgrens voor zonnestroom in Wet is opgenomen (NB: de gewijzigde Elektriciteitswet waarin dat zou moeten staan is bij mijn weten nog steeds niet gepubliceerd...). Dus Nederland kan achterover leunen en denken dat zonder een decente invoedingsWET (die we niet hebben) we een marktontwikkeling gaan krijgen zoals in talloze Europese landen met WEL zo'n wet volgens deze suggestie? Dream on beste mensen. Dream on. Vergeet niet: ook het salderingsartikel, waar iedereen zo aan blijft hangen, is geen eeuwige wetmatigheid. De Nederlandse Staat is chronisch verslaafd aan energiebelasting en BTW inkomsten uit energie verkopen (precies zoals Rutte cs. claimen dat windturbines "alleen op subsidies draaien"). Als ze merken dat decentrale opwekking middels zonnepanelen een doorslaand succes gaat worden, zoals - terecht - geclaimd in dit leuke artikel, moet ik nog zien of dat salderingsartikel nog wel in deze vorm in de Wet zal blijven bestaan...
  
  
• Nieuw is dat geclaimd wordt dat Diederik Samsom "geestelijk vader van de saldering" de salderingsregeling op zou willen hogen naar - alweer - een begrenzing van 10.000 kWh, en, dat is de crux, "buiten de aansluiting om" zou willen laten gelden. Zoals Windvogel, Zonvogel, en nu ook Greenchoice in allerlei "kropje sla" proefprojecten (waar, uiterst curieus, zelfs een netbeheerder, Liander, een "uitvoerende rol" in lijkt te spelen...) proberen af te dwingen - volgens Peter van Vliet van insnet.org (en Zonvogel) "desnoods via de rechter". Ik wens ze veel succes. Aangezien de salderingsregeling al van meet af aan (na enkele amendementen die er op het laatste moment in 2004 door zijn geramd) gruwelijk slecht gedefinieerd in de Wet staat, en niets regelt voor alle mogelijk denkbare metersituaties en tariefsituaties in ons land, gaat hij daar vrees ik bakzeil halen. Wat niet in de Wet staat, valt ook geen aanspraak op te maken (onderschat ambtenaren s.v.p. nooit, het zijn sluwe rakkers...).
  
  
• Overigens is net metering (wat saldering feitelijk is) al jaren een wijdverbreide praktijk. Vooral in Amerika, maar België kent het ook al lang. Weliswaar tot een omvormer vermogen van maximaal 10 kWac (...), en dan niet verder dan "tot de nul" (lees die voorwaarde goed!), maar wel bovenop de lucratieve groencertificaten regeling, dus zonder meer "interessant", investeringsbereidheid uitlokkend all-in pakket). Bovendien is het "salderingsartikel" (31-c) in de Elektriciteitswet op aandringen van enkele Friese boeren gekomen die door de liberalisering (juli 2004) in de problemen dreigden te raken met hun zwaar met aanschafsubsidies (EPR, EPA, MAP, ...) gekochte PV-daken met regelmatig forse overschotten...
  
  
• Solar Leasing, zoals ook in Nederland in enkele projecten wordt voorgesteld (o.a. Zoneco, Greenchoice) is PPV geen warm voorstander van. Alle initiatief (en mogelijk ook lucratieve inkomsten via verkapte subsidies, belasting voordelen (initiatiefnemer), of ongunstig uit te leggen contract condities) ligt bij de verhuurders van de installatie. En de particulier die in dat soort vaak ondoorzichtige en onoverzichtelijke constructies stapt zit voor zeer lange tijd volledig vast aan die constructie. En kan dan dus zelf niets meer met zijn/haar eigen dak aanvangen. Dit is beslist niet het "decentrale concept" zoals PPV dat voorstaat: maximale betrokkenheid van burgers, met eigen installaties, op eigen dak, betaald met eigen geld, die ze te vuur en te zwaard zullen "verdedigen". Dat ligt compleet anders als de installatie van "een derde" is. Maar die installatie ligt dan wel op jouw dak, wat je nergens anders meer voor mag of kunt gebruiken. Ik houd niet van dat soort ingewikkelde concepten met alweer langjarige afhankelijkheden met alle risico's van dien. Niemand weet bijvoorbeeld of Greenchoice over een paar jaar nog bestaat, misschien worden ze door de eerste de beste kolenboer binnenkort naar binnen gelepeld.
  
  U moet het natuurlijk verder zelf weten en doen als u het belieft, maar u moet niet gaan klagen als straks zeer efficiënte modules voor een prima prijs te koop zullen zijn die op uw dak hadden gepast. Die kunt u dan niet meer kopen omdat juist uw eigen dak langdurig door een derde partij is "bezet". Dan zult u hemel en aarde moeten bewegen om die voor u ongunstige situatie weer ongedaan gemaakt te krijgen. Voor commentaren van Polder PV op de recente actie van Greenchoice m.b.t. hun "salderen voor iedereen" voorstel (verder een van de sympathieke leveranciers waar de webmaster zelf klant van is sinds zijn eigen verkozen leverancier, Echte Energie, door Eneco werd opgeslokt), zie onder deze link op de DET site ("polderknaap").
  
  
• Volgens Minnesma van WWZ, die "onwillige banken" zou hebben omzeild (die hadden wellicht niet zo'n trek in riskante Chinese avonturen van een Stichting zonder geld?), en die haar na zwaar onderhandelen voor een prikkie verkregen off-the-shelf modules volledig voorgefinancierd door de Chinezen (hoezo, "geen subsidie"?) naar Nederland haalde (volgens laatste berichten is de eerste zending van 1 MWp er nog steeds niet, zouden deze week moeten komen?) zou "gezamenlijke inkoop hét alternatief voor het wegvallen van subsidie" zijn (volgens het De Pers artikel). Dat lijkt me een nogal krasse uitspraak. Of wil mevrouw Minnesma dezelfde - naar inwoners aantal ratio - uitbouw volumes als in Vlaanderen (192 MWp in 2010) of Duitsland (7.408 MWp in 2010) gaan realiseren met uitsluitend dit soort planmatige "inkoop acties"??? Hoe gaat ze dat organiseren? En met welke microscopische marges voor de installatiebedrijven in ons land (daar zou namelijk de meeste "werkgelegenheid" vandaan moeten komen, want de industrie is hier alweer bijna verdwenen)? Die hoeven dan alleen maar af te wachten "wat er dan wel gaat komen", en op kantoor zitten tot er eindelijk eens weer een "gezamenlijke inkoop actie" rond is gebreid, waarna hell can break loose??? Daar kan geen enkel bedrijf een zinnige business case op bouwen, mevrouw Minnesma. Dat is niet duurzaam noch toekomst gericht...
  
  
• Het op talloze onzekerheden gebaseerde scenario van 50 GW[p] PV-capaciteit voor het absurd ver in de toekomst liggende ECN jaar 2050 (bestaan ze dan nog?) onderschrijf ik natuurlijk van harte. Maar niemand kent de toekomst. Dat die steeds zonniger gaat worden, staat als een silicium ingot totempaal boven water. Maar of Nederland een structurele, en kwalitatief hoogstaande aansluiting bij de reeds verloren koppositie in Europa zal gaan (terug)vinden zal eerder van de door de Staat "getolereerde" marktcondities afhangen, dan van de internationale prijs ontwikkeling van zonnepanelen. Waar ons land nulkommanul invloed op heeft gehad gezien de hier marginaal blijvende afzet volumes. Maar waar Nederland wel maximaal van zal gaan profiteren, met dank aan Duitsland en Azië, China en Taiwan voorop. Wanneer gaan we ook eens de "lasten" dragen die aan "lusten" verbonden zouden moeten zijn?
  
  
• Voetnoot bij het artikel: de genoemde "grootste zonnestroomcentrale ter wereld", Waldpolenz (40 MWp, First Solar CdTe dunnelaag project van Duitse juwi, op een oude militaire landingsbaan van Brandis Flughafen oostelijk van Leipzig), is al lang niet meer de grootste. Het werd tijdens de oplevering eind 2008 al ingehaald door het 46 MWp Amareleja project in Moura, Portugal. En momenteel is de 92 MWp (hoogrekening vanuit omvormer vermogen) centrale van Sarnia in Ontario, Canada, de grootste volgens Photon (Februari 2011). Dat zal een kort leven zijn beschoren, er zijn talloze plannen voor (veel) grotere PV-projecten, tot in India aan toe... Omissie bij die voetnoot is natuurlijk dat de inmiddels (volgens BSW Solar) tot 860.000 installaties aangezwollen Duitse markt vooral ook gedragen werd en nog steeds wordt door de particuliere installaties waarin miljarden aan investeringen zijn gestoken, en die een florerende installatie sector op poten hebben geholpen waar kwaliteit de boventoon voert (die niet voor "een prikkie" te koop is)...

Uiteraard wil ik het enthousiasme van het Pers artikel blijvend onderschrijven, met bovenstaande punten in het achterhoofd houdend. En om te eindigen met de slotregels van het door Jan-Hein-Strop geschreven artikel (n.a.v. de talloze bittere teleurgestelden uit de tombola's van de gruwelijke SDE regeling van Economische Zaken):

Toch leuk dat een antieke prehistorische uitdrukking hier van toepassing kan worden verklaard: zonne-energie zal zich als een olievlek uit gaan breiden. Zelfs in Nederland. Ik wens allen die aan dit principe mee zullen gaan doen zeer veel plezier toe met de nieuwe PV-installatie, en natuurlijk vooral, met de zo nauwkeurig mogelijk te volgen en vast te leggen zonnestroom opbrengsten!

Polder PV typte het grootste deel van dit bericht terwijl zijn antieke olieboer PV-systeem een record vermogen van enkele uren continu rond de 1.000 Watt of iets meer AC vermogen op het huisnet zette tijdens spectaculaire weerscondities (felle zon, loodrechte instralingshoek, panelen verkoelende krachtige wind).

Tot slot: vanavond gaan we weer verder met "salderen van zonnestroom", in de TROS Radar uitzending, van 20h30 (NL 1). De webmaster van Polder PV zal op de tribune toekijken.

Intro voor de uitzending vanavond (link op TROS Radar, zie ook lezersreacties daar):

http://www.depers.nl/UserFiles/File/Maandag%202%20mei%202011.pdf (volledige pdf van De Pers issue van maandag 2 mei 2011. Artikel "Uw portemonnee wil zonne-energie" staat op pp. 8-9)
http://www.depers.nl/economie/565265/Uw-portemonnee-wil-zonne-energie.html (elektronische versie, let ook op reacties op zonnestroom azijnpisser "hoevenap"!)

1 mei 2011: Grote Olie- en Zonnestroomboer nader tot elkaar. Total neemt meerderheidsbelang in ... SunPower. Wederom opmerkelijk nieuws in het roerige zonnestroom wereldje. Althans, laat dat "je" inmiddels maar weg, de sector is immers op weg een van de grootste en belangrijkste energie industrieën te worden op onze aardkloot. En de decennia lang oppermachtige olie- en gasboeren is die ongelofelijke dynamiek uiteraard niet ontgaan. Aangezien met name voor de eerstgenoemde energieboeren de "license to operate" aan een flinke erosie onderhevig is (ook al deed recentelijk het NOS Journaal de enorme "Beyond Petrol" olieramp in de Golf van Mexico af als "zonder gevolgen voor de omgeving"), worden "alternatieven" met argusogen bekeken, en op de voet gevolgd. En, als de kansen er liggen, en de met fossiele (of nucleaire) energie verkoop gevulde bedrijfskassen overvol zijn, worden die "investment opportunities" voortvarend gegrepen.

Voorloper Shell iets te snel?
Natuurlijk zijn er ook pioniers onder de olieboeren, en ons bloedeigen, "koninklijke" Shell was er zo eentje. Ze hadden zich echter schromelijk verkeken op het "type handel" wat de zonnestroom business is, en moesten in 2006 hun op nog geen halve kracht draaiende, silicium ontberende productie lijnen in o.a. de Verenigde Staten en Duitsland aan het Duitse Solarworld verkopen - wat nu een zeer lucratieve positie in de Amerikaanse markt heeft gekregen door die hoogst interessante deal. Shell deed het trouwens via hun Japanse dochter Solar Frontier later letterlijk en figuurlijk "dunnetjes" over, en gaat mogelijk met die hoog renderende thin-film CIS modules alsnog proberen het gezicht, de eer, en natuurlijk een hoop investerings-pecunia te redden. In het verre, door een krachtige aardbeving en een atoomramp van ongekende orde getroffen Japan, terwijl een ex-Shell werknemer genaamd Boerma krampachtig probeert om er in het arme Zeeland een tweede gigantische nuke van 2,5 Gieg er door geramd te krijgen, daarbij geholpen door slippendrager Verhagen en zijn opdrachtgevers.

Total heeft honger
Back to basics: er is weer een Mega Deal aangekondigd in zonnestroom land. Het Franse Total, olie-, gasboer en fossiele chemicaliën reus met 93.000 werknemers in 130 landen, heeft een machtsgreep aangekondigd en gaat een meerderheidsbelang in de Amerikaanse top PV-onderneming SunPower nemen. Het bedrijf wat de best presterende (back-contact monokristallijne) commerciële PV-modules ter wereld maakt. Die de hoogste omzettingsrendementen hebben, en waarvan de krachtigste exemplaren inmiddels de "magische" grens van 20% module rendement zijn gaan "verkennen". Het E19 / 318 module heeft al een module omzettings-efficiëntie (gerekend incl. framerand) van 19,5 procent, en SunPower werkt al een tijdje aan het marktrijp maken van een 333 Wp beest met een rendement boven de 20%.

In het persbericht van SunPower van 28 april 2011 wordt weer eens als vanouds die ondoorgrondelijke "investors" poeha/bobo taal gebezigd met onnavolgbare dure juristen begrippen en terminologie die dat soort berichten slecht leesbaar maken (maar die blijkbaar nodig is om grote investeerders botergeil te maken, denk ik dan maar). Wat de eenvoudige tuindersjongen van Polder PV van dat sjieke stuk kan maken is dat Total een "strategische relatie" met SunPower aangaat "om de toekomst van de PV-industrie te helpen vormgeven". Daarbij wordt via een volle dochter van Total (niet genoemd, mogelijk "in oprichting") een "vriendelijk aanbod" gedaan om maximaal 60 procent van zogenaamde "Class A" aandelen van SunPower over te nemen, en hetzelfde percentage van "Class B" aandelen. Total biedt daarbij maar liefst 49% premie bovenop de afsluitende beurskoers op 27 april 2011 waardoor de waarde (de "equity") van het bedrijf op zo'n 2,3 miljard dollar zou komen. SunPower was natuurlijk al lang geen "kleintje" meer (de groei kwam er goed in toen het bedrijf de systeem specialist PowerLight Corporation overnam, bekend geworden door o.a. het 6,3 MWp grote Mühlhausen park in Beieren). Photon International rapporteerde in hun recente cel productie overzicht dat ze alleen al in de Philippijnen 558 MW productie hadden gerealiseerd in 2010 en dat ze in 2011 in totaal zo'n 858 MW zouden willen gaan produceren. Het volledig vertikaal geïntegreerde bedrijf is vooral ook groot geworden in de bouw van omvangrijke, krachtige PV-centrales, en zal met deze deal alleen maar nog vetter worden, dat lijkt duidelijk.

Als extra aantrekkelijk glijmiddel voor deze deal zal Total de komende vijf jaar maximaal 1 miljard dollar financiële investeringen doen in het bedrijf, zodat SunPower haar forse krediet last voor hun enorme, kapitaalkrachtige power plant product portfolio* kan gaan verminderen. Het ligt trouwens in de bedoeling dat de volledige staf van SunPower gewoon zal aanblijven. De toezicht raden van beide ondernemingen hebben reeds ingestemd met deze mega-deal. Nog niet duidelijk is of alle anti-kartel autoriteiten reeds hun definitieve fiat hebben gegeven. De aangekondigde overname "tender" wordt onder voorbehoud van "clearance" bij dat soort autoriteiten (in U.S.A. en Europa) aangekondigd in het persbericht.

* Denk o.a. aan het recent opgeleverde en grotendeels trouwens al weer doorverkochte 85 MWp Montalto di Castro project in centraal Italië, of het nog te bouwen 250 MWac geweld genaamd California Valley Solar Ranch in San Luis Obispo County.

Geen vreemde in de business
Total zit trouwens al langer in de PV-business (sinds 1983), en wel via joint ventures met het wereldvermaarde Belgische Photovoltech, een hoogwaardige cellen fabrikant die zich kan meten met het even beroemde Nederlandse ECN bij de fundamentele cel research en geavanceerde "topologie" concepten van zonnecellen. Verder heeft Total een joint-venture met de grootste Franse module fabrikant Tenesol. Volgens een bijlage van september 2010 in Sonne Wind & Wärme zou de productiecapaciteit van Tenesol neerkomen op 170 MW in Frankrijk en op 60 MW in Zuid-Afrika in 2010. Fysieke productie gegevens werden echter niet vermeld. Die productie capaciteit is "aardig" (NB: Solland Solar in Limburg heeft 170 MW capaciteit, maar produceerde slechts 110 MW in 2010), maar beslist geen dijenkletser in een wereld die wordt vergeven van Aziatische ondernemingen met het veelvoudige aan fysieke productie per jaar (Suntech wereldkampioen met 1.585 MW productie in 2010 volgens Photon International, maart 2011). Interessant zijn verder minderheids-participaties door Total in ondernemingen als het Amerikaanse Konarka (belangrijke speler op het gebied van de commerciële introductie van organische zonnecellen) en in het ook al Amerikaanse AE Polysilicon (specialist in zogenaamde fluidized bed reactoren [FBR] voor de silicium productie), waar de Taiwanese gigant Motech Industries de grootste vinger in de pap heeft.

Retoriek en taalgebruik
Verder staan in het bericht de gebruikelijke über-vriendelijke en "visionaire" bewoordingen die zo typisch zijn voor dit soort perscommuniqué's. De mooiste en (tussen de regels door lezend) meest tale-telling vind ik wel de uitspraak van Total's "Gas and Power Division" baas Boisseau, die in retorische taal stelt dat (mijn vetdruk) "de toekomstige balans in energie het resultaat zal zijn van een lange-termijn transitie waarbij hernieuwbare energie toepassingen hun plaats zullen innemen naast conventionele bronnen". Dan weet u ook meteen hoe u, vanuit Total perspectief bekeken, moet lezen hoe zij graag zouden zien hoe de ontwikkelingen zullen gaan. Lees: zo langzaam mogelijk, zodat de olie- en gas reuzen zo lang mogelijk tijd krijgen om zich aan te passen aan de nieuwe realiteit, hun enorme dominantie in die lange periode kunnen blijven veiligstellen, en beslist niet te snel van de voor hen absurd lucratieve "conventionele" (lees: onze planeet en leefomgeving verwoestende) en door hen monopoliseerbare fossiele (en nucleaire) grondstoffen af "hoeven" te geraken...

Kritisch blijven juist nu
Het is vooral in het licht van dit soort uitspraken dat ik erg kritisch ben en blijf over dit soort strategische overnames door zeer machtige energie bedrijven. Ik zie liever zo groot mogelijke autonomie voor de hernieuwbare energie sector, omdat de ontwikkelingen dan extreem veel harder zullen (kunnen) gaan. Hetgeen historisch bewezen is, ondanks massale tegenwerking van juist de grote energie concerns... Omdat de partijen die de hernieuwbare revolutie hebben gedragen geen andere bedrijfsfocus zullen hebben dan hernieuwbaar, in plaats van voortdurend dagelijks geconfronteerd te worden met nog veel grotere belangen, namelijk het fossiele monopolie en de daarbij behorende bedrijfs"cultuur" om dat monopolie te (willen) bestendigen. Natuurlijk moeten energiebedrijven "iets" doen, anders graven ze hun eigen graf op termijn. Maar ik adviseer u altijd dit soort mega-deals uitermate kritisch te blijven volgen. Want het kan ook de autonome dynamiek in de PV-business afremmen in plaats van het te versterken, zoals in dit persbericht weer overduidelijk lijkt te worden gesuggereerd. Met olie en gas worden nu eenmaal nog steeds onwaarschijnlijk veel grotere bedragen verdiend dan in zonnestroom. En dat mega-belang zal zelfs het "progressieve" Total beslist niet van de ene op de andere dag op willen geven. De interessante vraag zal dan zijn: op welke wijze zullen mogelijk al te ambitieuze, de hernieuwbare activiteiten in een stroomversnelling brengende plannen cq. concepten bij SunPower afgeremd worden door managers van meerderheids-aandeelhouder Total als die hun "andere" belangen daardoor in het gedrang (denken te) zien komen? Dat zal de crux blijken te zijn bij dit soort "bijna-overnames" van op puur hernieuwbare energie gefocuste ondernemingen door reuzen bedrijven uit de "klassieke" energiesector.

OK, nog eentje dan, over een van de belangrijkste voordelen die SunPower denkt uit deze mega-deal te kunnen peuren. U moet hem zelf vertalen, want soms schieten die Yankees wel erg ver door in hun verbale bombast in dit soort berichten:

Ja, beste lezers: de zonnestroom industrie heeft definitief de aansluiting bij de Big Boys gevonden, en de belangrijkste vertegenwoordigers (waaronder SunPower beslist moet worden gerekend) weten zich dan ook al naadloos in de onnavolgbare bewoordingen uit te drukken die zo typisch zijn voor de omhoog geschoten managers uit de Grote Mensen Wereld. Wanneer mogen eenvoudige burgermansen ook meedoen aan "uncollateralized debt financing"???

Ik wens de directie van het zeer Amerikaanse SunPower ondanks deze ondeugende prikjes van een onbetekenend polderknaapje het beste toe met hun nieuwe zeer Franse broodheer, en vooral veel overtuigingskracht zodat Total zo spoedig mogelijk van de fossielen af zal worden geholpen. In een heel wat sneller tempo dan die beste meneer Boisseau wellicht had gedacht of gewild. Tot meerdere glorie en eer van een fossiel bedrijf wat mogelijk een "historische stap" heeft gezet. En, wie weet, toch stiekem een versnelling van de duurzame revolutie zal blijken te hebben veroorzaakt...

Mijn afsluiting dan maar weer even op polderiaanse wijze:

http://us.sunpowercorp.com/about/newsroom/press-releases/ (persbericht 28 april 2011)
http://www.total.com/en/press/press-releases/consultation-200524.html&idActu=2577 (gelijkluidend bericht op de perspagina van Total)

30 april 2011: April was alweer prachtig, maar ook weer geen recordmaand (bij PPV). Het zal u niet zijn ontgaan. April was een byzonder mooie, droge en zonnige voorjaars-maand, met gemiddeld 258 zonuren bij een langjarig gemiddelde van 178 uur (45% meer). Maar net als in maart was het bij de prehistorische zonnestroom installatie van Polder PV geen record maand voor april (1,02 kWp deelsysteem: dik 130 kWh, genormeerd 127,5 kWh/kWp). Die bleef voorbehouden aan de nog veel zonniger maand april in 2007, toen er door het 4x 93 Wp systeem een specifieke opbrengst van 137,0 kWh/kWp werd gehaald, en door het 6x 108 Wp deelsysteem zelfs 140,7 kWh/kWp. Met de hakken over de sloot werden wel de specifieke maandopbrengsten van de ook al zonnige april van vorig jaar (2010) overvleugeld. Dus dat was weer met genoegen kennis nemen van de productie resultaten hier bij Polder PV. Jammer dat alle (particuliere) Wijwillenzon klanten dit allemaal weer hebben moeten missen, nog steeds schijnt de pakjesboot met China Sunergy/CEEG modules en Chint omvormers ergens onderweg te zijn en vertraging te hebben opgelopen...

Voor de gedetailleerde Polder PV productiecijfers voor april 2011 zie de spreadsheet screendump:

In het eerste blok achtereenvolgens: omvormer nummer, Wattuur meterstand eind 31 maart (= begin april), idem eind 30 april (= begin mei), en resulterende maand productie (in Wh). In het tweede blok achtereenvolgens nominaal STC vermogen van betreffende groep, beschrijving groep PV modules (met oriëntatie), berekende Wattuur opbrengst in april, en tot slot de specifieke opbrengst in kWh/kWp (gelijk aan Wh/Wp). De multikristallijne Kyocera modules (2x 50 Wp in serie op een OK4 omvormer aangesloten) blijven het best presteren, met een specifieke opbrengst van 139,58 kWh/kWp deze maand. Kleurcodes corresponderen met identieke individuele omvormers.

^^^ Foto van Visi'sol display op groep van 688 Wp waarin ook de 2 in serie opgestelde Kyocera modules zijn opgenomen, van 11 april 2011, een van de vele fantastisch mooie "zomerse" dagen van deze maand, wel met lichte wolken flarden en een frisse wind. Vooral de combinatie met felle zonneschijn op de randen van de wolken met verkoelende wind leidde in de namiddag tot aardige vermogenspiekjes: de balkjes van de productiecurve stoten daar tot op de "maximale" door het apparaat berekende curve. De Kyocera's zorgen in deze maanden voor een leuke verrassing: omdat ze zuid-zuidwestelijk zijn georiënteerd t.o.v. de rest van de de hier afgebeelde groep modules (die verder allemaal ZZO staan georiënteerd, de richting die ik heb ingeprogrammeerd voor deze groep) produceren ze op een t.o.v. de "standaard curve" berekende hoeveelheid elektriciteit meer in de avonduren doordat ze nog langer doorgaan met produceren dan blijkbaar verwacht voor de ingegeven "groeps-oriëntatie"). Dit is te zien aan het extra productie "segmentje" aangeduid met de gele pijlkop, wat buiten de "maximale productiecurve" voor deze groep valt. Een regelmatig terugkerend fenomeen dezer dagen, op dit display. Een leuk extra'tje voor een zeer goedkoop gekregen setje, byzonder goed producerende Japanse kwaliteits-zonnepanelen (dank, C.!). De OK4 omvormer die beneden in huis is aangesloten op deze iets meer op "de namiddag-zon" gerichte Kyocera modules schakelt dan ook altijd als laatste uit in de avond, als de andere exemplaren al lang "grijze vlakjes" vertonen in de OK4 Datamanager matrix. Dagopbrengst (11-4-2011) van deze deelgroep 3,4 kWh (specifiek: 4,94 kWh/kWp).

De laatste dag van "koninklijk" april rondde weer af met een prachtige, bijna vlekkeloze curve op het Visi'sol display. En een spectaculaire opbrengst van 7,17 kWh voor de complete, 1,336 kWp installatie, dankzij een verfrissende wind. De enkeltarief Ferrarismeter stond 76 kilowattuur "in de min" t.o.v. de begin meterstand op 1 april, en begint nu de meterstanden van januari met een herhaald bezoekje te vereren ... in omgekeerde richting.

U ook nog een mooi, zonnig vervolg van dit prachtige voorjaar!

http://www.knmi.nl/klimatologie/maand_en_seizoensoverzichten/maand/apr11.html (maandrapportage KNMI)

29 april 2011: TROS Radar uitzending salderen zonnestroom maandag 2 mei. Ik ben een paar maal benaderd voor het leveren van detail informatie over het salderen van zonnestroom in Nederland door de programma makers van TROS Radar, en heb ook met de regisseur een telefoongesprek gehad (die erg geïnteresseerd bleek te zijn in mijn detail info over het succesverhaal Duitsland). Radar is een van de grote consumenten fora op TV waar Antoinette Hertsenberg regelmatig trillende managers van opgetrommelde "bedrijven met problemen" onder de warme (op kolenstroom gevoede?) studio lampen doorzaagt over gesignaleerde wantoestanden. Dat er met de saldering van zonnestroom veel mis was, is, en blijft, ook al is het het ENIGE artikel in de Wet (Elektriciteitswet) wat "iets" lijkt te doen voor de bevordering van deze meest decentraal toepasbare, en dus meest democratische hernieuwbare energie optie (naast o.a. zonnecollectoren voor warm water productie), is in het verleden al vaker vastgesteld en uitvoerig besproken op Polder PV. Zie o.a. de teruglevering pagina en links daar.

Of de komende TROS Radar uitzending van maandag 2 mei, waarbij de webmaster van Polder PV op de tribune plaats mag nemen (maar niet zal worden "bevraagd" gezien de korte tijd die er beschikbaar is) iets aan de toenemende "toestanden" rond de salderingsregeling zal kunnen gaan doen blijft de vraag. Er zal waarschijnlijk een item over een Duitse zonnestroomboer net over de grens in de uitzending zitten (het goede voorbeeld waarmee je een progressieve marktontwikkeling optuigt, Duitsland gooide er volgens Bundesnetzagentur alweer 266 MWp nieuw PV-vermogen bij in januari 2011). En er zullen een of 2 "probleem gevallen" rond de saldering van zonnestroom in ons bizarre Nederland worden besproken.

Het is en blijft taaie materie. Er is in ons poldermoeras immers niets geregeld met vaste langjarige invoedingstarieven die voor iedereen gelijk zijn onder alle bemeterings-situaties. Noch is er per vermogensklasse dan wel type installatie gestaffeld, zoals bij de extreem grondig opgestelde condities onder het Erneuerbare Energien Gesetz van de hand van o.a. Hermann Scheer. Het zogenaamde "level playing field", voor in de mond bestorven bij parlementariërs, is met betrekking tot de beruchte saldering van zonnestroom in ons land nooit gerealiseerd. Interpretatie"vrijheid" van de "bedoeling" van het vaag geformuleerde artikel 31-c in de Elektriciteitswet blijft voort woekeren. En het blijft dus aanmodderen hier. Sommige mensen met steeds grotere PV-installaties worden stapelgek van de totale willekeur van leveranciers, netbeheerders, "marktwaakhonden" en bureaucraten waar het die beruchte "saldering" betreft. Vooral als je op enig "telwerk" met negatieve meterstanden geconfronteerd gaat worden (want dat gebeurt als je een bestaande installatie uitbreidt en tegelijkertijd steeds zuiniger gaat verbruiken vroeg of laat).

In het ergste geval krijg je dan helemaal niks voor "negatieve overschotten". Dat gebeurt sowieso bij mensen die onverkozen in de ongelukkige omstandigheid verkeren dat ze een meter hebben die niet kan terugdraaien (Ferrarismeter), en die geen telwerk hebben waarop de "teruglevering" wordt geregistreerd. Maar het gebeurt ook in situaties waar de levering aan het net wel wordt geregistreerd, maar de leverancier absoluut niet van plan lijkt te zijn om ook maar een cent voor de overschotten te geven (wat rete-illegaal is, maar sommige leveranciers komen ermee weg omdat mensen meestal niets snappen van hun "rechten"). In iets minder gestoorde gevallen krijg je een absurd lage kolenfooi voor je kostbare, pieklast scherende zonnestroom kilowattuurtjes die je toevallig over hebt. En als je geluk hebt, mag je 9 Eurocent/kWh vangen (bij Greenchoice, al steken ook daar regelmatig hardnekkige problemen rond de nooit goed in Wet geregelde saldering van zonnestroom de kop op).

Er gaat inmiddels een gerucht dat de meest pimpelpaarse energieboer van allemaal, die zeer onduurzaam tot stand gekomen, al vele jaren lang opgewekte "standaard" kernsplijtstroom verkoopt (die zichzelf groen wassende grote energiebedrijven maar wat graag via dat kanaal weg laten sijpelen), aan het stunten lijkt te gaan om de duurzaamste klanten van al, de op natuurlijke kernfusie lopende zonnestroom producerende burgers, met een "lucratief voordeel" naar binnen te gaan harken. Stink er niet in mensen. Kunstmatige kernsplijting door de arrogante, nooit "safe-fail-proof" mens en natuurlijke kernfusie op 150 miljoen kilometer afstand kunnen niet door een deur, het zijn anti-polen. Laat u zich s.v.p. niet radioactief met sluwe groene prietpraat besmetten. Stinkt u er toch in, en krijgt u later al dan niet psychische of administratieve problemen, heb ik u gewaarschuwd.

Afijn, we gaan maandag a.s. zien wat mevrouw Hertsenberg voor ons in petto heeft. Ik stap neutraal in de uitzending. In een kwartier tijd is zo'n complex onderwerp moeilijk helder uit te leggen. Daar zal de (geplande) mogelijke hoofdpersoon van deze avond, die nog steeds niet in staat is gebleken om haar uit China overgevaren habbekrats PV modules (van een ander gecontracteerd merk voor de helft van haar klanten) op tijd uit te leveren, ook weinig aan kunnen veranderen. Diederik Samsom (PvdA), die in de vorige uitzending op 8 januari 2007 wederom beloofde dat de salderingsgrens van 3.000 naar 5.000 kWh zou worden opgetrokken (ik heb nog steeds anno april 2011 de aangepaste Elektriciteitswet waarin die tenenkrullend lang uitgestelde wijziging zou moeten staan niet gezien) is er niet bij volgens mijn informatie.

En zelfs al zou hij er bij zijn (of wellicht de enige andere ingenieur in de Tweede Kamer, specialist Paulus Jansen van de SP), ik denk niet dat hij ooit in staat zal blijken om de anti-decentrale opwekkings-stemming in het neoliberale kabinet Rutte ook maar een millimeter van koers te doen veranderen. Want van elke door een willekeurige "geliberaliseerde" energie leverancier verkochte kilowattuur romen de kernsplijt minnaars Verhagen en Rutte in de meeste gevallen bijna 70 procent van het tarief af (detail informatie in mijn bericht van 4 januari 2011). Elke kWh die u verbruikt, en die niet wordt gesaldeerd tegen eigen opgewekte zonnestroom levert de Staat immers tussen de 14 en 15 Eurocent op. Zij zijn en blijven de Grootverdieners van stroomhandel, die niets aan die bikkelharde status quo hoeven te veranderen. En alleen al daarom mag er in NEEderland geen zonnestroom revolutie komen "van Den Haag". Voor gas is het - in mijn geval, gasregio C - 46% van het m³ tarief. Ergo: vooral niet zelf biogas opwekken en zelf verbruiken, want dat kost de Staat ook alweer geld...

De boodschap uit onze stijf van de energie hypocrisie staande Residentie blijft dus onverminderd, ondanks alle schaamteloze en oh zo vals klinkende "groene retoriek": verbruikt u s.v.p. vooral zo veel mogelijk stroom (dondert niet van wat voor kleur), en wek s.v.p. zo weinig mogelijk op. Dan kunnen we van uw verbruikte kilowattuurtjes weer extra wegen aan gaan leggen (zeer gunstig voor nog meer accijns hoeveelheden richting Staatsruif) of wat fossiele Maasvlaktes laten bouwen (idem). Zodat de lucratieve kasstromen richting de altijd om geld verlegen Staat op orde blijven en misschien nog wel groter zullen gaan worden...

CBS rapporteerde minder duurzame energie qua totaal procentueel aandeel in 2010 (verbaast me niets na jaren Ramp Beleid). Maar wel weer meer stroom verbruik. Kat in het bakkie dus, voor Rutte cs.

Antoinette: doe je best!

TROS Radar live, maandag 2 mei, 20h30 Nederland 1.

http://www.trosradar.nl/678/ ("Oproep zonne-energie salderen", die aan de basis ligt van de uitzending op 2 mei)
http://www.trosradar.nl/nieuws_detail/bericht/duurzame-energie/ (inhoud van de uitzending over "salderen" en de ellende bij In Goede Aarde in Boxtel, waar mensen voortijdig de stekker van de omvormers uit het stopcontact moesten trekken om niet zwaar in de problemen te komen door een compleet achterlijke, nooit herroepen "beleidsregel" van de Nederlandse Mededingings Autoriteit, met link naar de uitzending van 8 januari 2007)

27 april 2011: Surprise machine Vlaanderen draait door. VREG rapporteert gewoon verder voor de Vlaamse hernieuwbare energie markt (die nog steeds wordt gedomineerd door PV). En er zijn steeds lekkerder snoepjes te vinden in de maandelijks gepubliceerde documenten. Die wel steeds omvangrijker worden, en die rustige beschouwing en analyse behoeven anders word je gek. Polder PV heeft een en ander "rustig" bekeken en de tijd genomen om alles uit te werken. Naast het nodige werk aan de moestuin, een driedaagse fietstocht door mooi en zonnig (en erg zonnepaneel arm) Nederland, bezinning rond 25 jaar Tsjernobyl † en voortdurend en hemeltergend Energie Fascisme uit Den Haag. En zo nog wat meer...

Eerste "ton" aan installaties binnen
In ieder geval al twee hoogtepunten. Met de maandelijkse rapportage gedateerd 5 april 2011 is duidelijk geworden dat Vlaanderen reeds de 100.000 - volledig gecertificeerde, en vaak forse - PV-installaties ruimschoots is gepasseerd t.o.v. de vorige rapportage (28 feb. 2011). En dat, bij continue toevoeging van "achterstallige" data die reeds eerder officieel aangesloten installaties betreffen, dat moment mogelijk nog vroeger in dit jaar gelegen kan hebben.

Grootste vrije-veld PV-systeem Benelux "genoteerd"
Een tweede hoogtepunt in het VREG rapport van 5 april jl. is de opname van de momenteel grootst bekende vrijeveld installatie van de Benelux, aangebracht op nergens verder voor te gebruiken zink "tailings" velden van het grote metaalbewerkingsbedrijf Nyrstar in de vlak over de Nederlandse (Noord-Brabant) grens gelegen Vlaams-Limburgse gemeente Overpelt aan het bekende Zuid-Willemsvaart kanaal. Het eerste van de volgens project realisator IZEN 36.192 multikristallijne modules werd op 1 oktober vorig jaar door de apentrotse projectpartners op het frame geschroefd. Alleen is er wel een nogal forse discrepantie tussen de 7,6 MWp vermogen die IZEN voor de twee grote PV-velden opgeeft, en de inmiddels in het 5 april 2011 rapport 2 weergegeven stukken van 6,20 resp. 6,22 MWac (totaal 12,42 MWac!) voor wat VREG opvoert als de "Zonnecentrale Overpelt NV", zonder overigens de gebruikelijke adresgegevens weer te geven. Dus daarover zullen we hopelijk binnenkort nog meer duidelijkheid gaan krijgen. Voor een mooie foto van de website van IZEN, en toelichting, zie de speciale marktcijfers pagina voor PV in Vlaanderen onder deze link.

Mooi groot is niet lelijk?
Nu we het toch over IZEN hebben, dat blijkt bij nadere beschouwing van de realisatie portfolio van die groots uitpakkende PV-systeem bouwer een "spraakmakende" partij te zijn die reeds erg fraaie grote systemen heeft aangelegd in Vlaanderen. Een soort van "Siemens onder de PV-centrale bouwers", dus. Hieronder een rijtje met veelal byzonder fraaie projecten, soms op lokaties waarvan de autoriteiten al vele jaren lang grijze haren op het hoofd krijgen wat ze er in hemelsnaam mee moeten aanvangen (bijvoorbeeld sterk vervuilde lokaties die vele miljoenen gemeenschapsgeld kosten om schoon te maken cq. te beveiligen).

Grote PV-projecten IZEN
Deels in samenwerking met "bouwheer" Zonnecentrale Limburg, LRM (Investeringsmaatschappij voor Vlaamse provincie Limburg), en Group Machiels:

• 7,6 MWp Nyrstar Overpelt. 36.192 modules op oude zink tailing velden van metaalbewerker Nyrstar. Grootste "grondinstallatie" van de Benelux (13 hectare), mogelijke jaarproductie ("2.000 huishoudens") 7.000 MWh (specifieke opbrengst mogelijk 921 kWh/kWp.jaar). Waarschijnlijk "Zonnecentrale Overpelt", 28 dec. 2010 "officieel" aan het net volgens VREG (direct op distributienet ELIA), al doet vermoeden dat de in twee 6,2 MWac blokken opgegeven opgaves bij deze markt regulator nog meer gerealiseerd DC vermogen op deze lokatie betreft. Dus mogelijk is de gerealiseerde capaciteit op deze lokatie alweer een stuk groter geworden (detail info welkom!)
  
  
• 4,7 MWp Zonnecentrale Heusden-Zolder. "Voormalig" grootste grondgebonden Benelux installatie in de gelijknamige gemeente. 23.520 modules, vermoedelijk 200 Wp/stuk, bouwtijd 7 maanden. Prognose jaaropbrengst foutief op site vermeld als 4,2 MWh/jaar, moet waarschijnlijk 4.200 MWh/jaar (of 4,2 GWh/jaar) zijn, wat een specifieke jaaropbrengst van 894 kWh/kWp.jaar zou betekenen. Merkwaardig is dat VREG een vermogen van 4,704 MWac opgeeft, wat zou betekenen dat precies evenveel omvormer vermogen ingezet zou zijn als DC generator vermogen van de zonnepanelen. Er zou een CO2 uitstoot worden vermeden van 1.911 ton per jaar. Hetgeen zou betekenen dat er gerekend wordt met een factor van 0,455 kg emissie vermijding per kWh door IZEN (Agentschap NL rekent in NL met 0,608 kg CO2/kWh afgeleverd aan de eindverbruiker, wat mogelijk zou kunnen betekenen dat de NL stroommix smeriger zou zijn dan de Vlaamse, wat me niet zou verbazen). Deze eerste echt grote Vlaamse PV-installatie zou volgens VREG al op 19 dec. 2008 aan het net zijn gegaan.
  
  
• 3,075 MWp Zonnecentrale (Sibelco) Lommel. 15.375 stuks 200 Wp modules op oude stortplaats ("saneringsbekken") van Sibelco Benelux. Jaarproductie prognose: 2.765 MWh (specifieke opbrengst: 899 kWh/kWp.jaar). 18 sep. 2009 officieel aan net volgens VREG (opgegeven: 2.670 kWac, ratio DC/AC 1,15). Zie ook persbericht van Sibelco voor het eerste deel van dit project (1,7 MWp), en de fraaie foto (van meerdere exemplaren) op de website van IZEN, verderop in dit artikel weergegeven.
  
  
• 1,152 ? MWp Sibelco Maasmechelen installatie. 5.760 Upsolar modules, vermoedelijk ook de elders gebruikte 200 Wp exemplaren (vandaar de door mij berekende, niet door IZEN vermelde 1,152 MWp met een vraagteken). Op oude, behoorlijk steile afgravingshelling van de zandwinningsputten van Sibelco in de Maas bedding tussen het Vlaams-Limburgse Maasmechelen en het in de Nederlandse provincie Limburg liggende Stein. Schitterende installatie op speciaal gemaakte metalen onderconstructies (tegen verzakking vermoedelijk) met elk 144 PV-modules. 40 van dit soort velden op hoge zanddijk, totaal bezette oppervlakte ongeveer 2 hectare. In 20 werkdagen gerealiseerd. Jaaropbrengst prognose 1.034 MWh (specifieke opbrengst 898 kWh/kWp.jaar), die "30% van de energiebehoefte" van Sibelco ter plekke zou dekken (waarmee nog niet duidelijk is of het alleen de stroomvraag betreft of ook andere energie afname). In VREG registraties te vinden onder PVZG_Zonnecentrale Lommel NV, met een inverter vermogen van 992 kWac (ratio DC/AC 1,16) en officieel aan net gekoppeld ("indienstname") op 18 dec. 2009. Per jaar zou 471 ton CO2 emissie worden vermeden, "equivalent aan vastleggen CO2 van 188 hectare Vlaams bos" (rekenfactor; 0,455 kg. CO2/kWh). Magnifieke foto's en een 3 minuten durend YouTube filmpje op de site van IZEN (zie link hierboven).
  
  
• 1.123 ? MWp Laura Coal Beringen project. 5.615 modules, indien weer 200 Wp exemplaren tot berekende totaal volume komend, op aparte frame opbouwen op 13 voor dit doel "aangepaste" gebogen daksegmenten op complex met dak van 4 hectare aan de voormalige kolenhaven in Beringen. Exploitant Zonnecentrale Beringen. Jaaropbrengst geschat op 975 MWh/jaar (specifieke opbrengst vermoedelijk 868 kWh/kWp.jaar). VREG registratie op 18 dec. 2009, met een inverter capaciteit van 1.001 MWac (ratio DC/AC vermoedelijk 1,12).
  
  
• 728 ? kWp Machiels Genk project. 3.640 modules, bij 200 Wp op genoemde 728 kWp komend. Op twee bedrijfshallen van de Machiels Group (ook betrokken bij Heusden-Zolder project en Zonnecentrale Overpelt) in Genk (Vlaamse provincie Limburg). Nog geen registratie onder die naam te vinden op de meest actuele VREG lijst. Jaarproductie 647 MWh, specifieke opbrengst vermoedelijk 889 kWh/kWp.jaar.
  
  
• 670,4 kWp Befima Genk. 3.352 stuks 200 Wp modules op plat dak. 12 aug. 2010 officieel aan net volgens VREG (opgegeven: 625 kWac, ratio DC/AC 1,07). O.a. een foto van een RefuSol omvormer, een van de best presterende inverter types ter wereld, met zeer hoog rendement (Duits fabrikaat, selbstverständlich, uitgebreid door Photon getest, en door het grote Siemens als "OEM" apparaten gekopieerd in de eigen product portfolio...).

IZEN lust wel pap van het soort gronden die als "probleem" gebieden gelden, en, in hoge mate gestimuleerd door een "echt incentive regime" zoals Vlaanderen dat sinds 2006 in werking heeft gesteld, heeft dit bedrijf - ik mag wel zeggen - rete-mooie grote PV-projecten gerealiseerd. Waarvan dit er eentje is:

^^^ Foto van de prachtig en knap aangelegde 3,1 MWp installatie op een oude stortplaats van Sibelco in de gemeente Lommel in provincie Limburg, Vlaanderen (België). Polder PV rekent er, gezien de langjarige reputatie van IZEN op dat deze oude stortplaats een zeer hoge stabiliteit heeft en minimaal voor 20 jaar deze mooie installatie zal blijven dragen. Let op de relatief steile taluds van deze "zonnestroom opwekkende heuvel". Wel eventjes van een wat "steviger" formaat dan het 674 kWp kleine Ecopark PV-project van Eneco op de vuilstort van Waalwijk (geopend in 2005)... Foto © IZEN, van deze webpagina.

All-in-all tel ik alleen al aan deze paar megaprojecten maar liefst 19 MWp aan gerealiseerd nominaal vermogen, het meeste reeds aan het net in 2009 (Heusden-Zolder eind 2008, Befima medio 2010). Dat is alleen voor dit bedrijf (en er zijn er meer die vele grote projecten hebben gerealiseerd in Vlaanderen) al meer dan de SDE regeling in Nederland tot nu toe heeft opgeleverd in drie jaar tijd volgens een recent rapport van Agentschap NL (wordt binnenkort besproken door Polder PV). Het wordt vervelend, maar ik wil hiermee nogmaals benadrukken: waar een goed incentive regime in Wet is geregeld (met vaste, investeringen uitlokkende, bij voorkeur niet te hoge bedragen en een absoluut minimum aan bureaucratie voor de project realisatoren in spé), komt de maatschappij in beweging. Quod erat demonstrandum (in het kwadraat)...

In ieder geval is alles wederom voorlopig in kannen en kruiken, totdat de volgende VREG update verschijnt en ik die heb kunnen uitwerken. U kunt wederom enkele nieuwe grafieken en ververste data en bestaande illustraties uitgebreid navlooien in:

21 april 2011: Zonnig citaat van de week. Soms kom je pareltjes tegen. Deze komt van een nieuw gezicht op Neer'lands best lopende forum op het gebied van duurzame energie: Gathering Tweakers, deel 18, pagina 261, van het nieuwe "lid" Lardman:

Het is zo'n geweldig virus, die zonnepanelen. Kun je nagaan, heb ze nog geen eens...

Wacht maar, beste Lardman. Als je dat leuke blauwe (of zwarte) spul eenmaal in/op huis hebt, ben je voor altijd verloren. Gáán met die banaan! (en veel plezier ermee)

http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/35907778#35907778

20 april 2011: Het kan niet op: alweer twee PV-module fabrieken ... eentje voor Leeuwarden ... en eentje voor Breda. In het Friesche Dagblad een kort artikeltje over een initiatief van de nog nauwelijks bekende firma Solar Electricity Development (S.E.D.) die in Broek op Langedijk in Noord-Holland schijnt te zitten. Er wordt gerept over een investering van 6 miljoen Euro in een zonnepaneel "productie lokatie" in Leeuwarden (nog geen nieuwbouw voorzien), dertig mensen bij aanvang, en een groei potentieel tot 120 werknemers. Aldus directeur Teus Olivierse. Dit alles, ruim 3 en een half jaar nadat een eerdere poging tot de productie van zonnepanelen door DOPT in het Friese Joure in een faillissement strandde (zie info en bericht PPV). Dus de claim "eerste productielokatie in Noord-Nederland" moet ook in dat licht worden bezien (niet bekend is wat DOPT totaal aan modules heeft geproduceerd in hun korte bestaan, kan nooit veel zijn geweest).

Er is niets bekend over capaciteiten van productie, module type, en dat soort nogal relevante zaken m.b.t. de plannen van S.E.D. De enige aanwijzing zou kunnen zijn dat de jaarproductie "heel Fryslân van stroom zou kunnen voorzien". Maar dan moet je dus wel weten hoeveel deze ambitieuze provincie überhaupt verbruikt aan elektriciteit. En dat houdt het CBS, bezopen, maar dat is helaas de ongelofelijke realiteit in ons achterlijke land, helemaal niet bij (alleen totale cijfers). Laten ze het in Duitsland maar niet horen... Wie actuele cijfers heeft gaarne berichtje naar Polder PV, die zich al jaren pisnijdig maakt over de gruwelijk slechte informatievoorziening aan de kritische NEEderlandse burger...

De bedoeling is dat in oktober de eerste modules al van de lopende band zouden rollen, vandaar dat er niet gekozen wordt voor nieuwbouw, want dat wordt nooit gehaald. Waar het bedrijf dan wel terecht zal komen is echter volgens het bericht nog niet bekend. Er zijn nog besprekingen gaande met gemeente Leeuwarden.

Het "marktsegment" wat S.E.D. graag wil bedienen in subsidie-schrale tijden zijn de agrariërs (uit der aard, die lusten wel pap van zonnestroom en ze waren er als de kippen bij toen de gesubsidieerde hemelsluizen begin deze eeuw heel kort open gingen), andere bedrijfspanden, nieuwbouw en, dat is interessant, woningbouw renovatie. Op een fascinerend YouTube filmpje (link onderaan) ziet u waarom. S.E.D. heeft een soort van "totaal renovatie concept" ontwikkeld genaamd PV-Gids. Dat houdt vervanging in van een compleet pannendak door een soort metalen onderconstructie van eigen ontwerp, in combinatie met zonnestroom modules en een "opvulling" van het dakvlak van de te renoveren panden (schuin-dak) door modules die in een WTW systeem opgenomen kunnen worden voor nog meer duurzame energie productie (bijv. opname in een buffer gekoppeld aan een boiler). Dat concept zou ook zorgen voor extra koeling van de PV modules, waarmee een extra 10% rendement stijging zou kunnen worden gerealiseerd (onderbouwing en cijfers ontbreken verder). Zeer interessant concept, het uiteindelijk resultaat zal natuurlijk vooral ook afhangen van de kosten voor zo'n omvangrijke "ombouw operatie". Want het eeuwige probleem blijft staan: investeringskosten voor de verhuurder, de al dan niet vermeende baten voor de huurder. Hoe krijg je die ietwat "ongelukkige" situatie recht gebreid? Ik ben benieuwd welke woningbouw corporatie de eerste projecten zal gaan trekken (suggestie: mijn verhuurder Portaal... ).

Interessante relaties
Als je iets dieper gaat graven, blijken er "interessante" relaties te zijn tussen S.E.D. en enkele innovatieve ondernemingen in de PV-sector. Zo worden op de "Aanpak" pagina op de verder niet erg in detail informatie uitblinkende website van S.E.D. de bedrijven Apollon Solar met hun "Nice modules" en de zeer Nederlandse onderneming RGS Development BV te worden genoemd (naast natuurlijk samenwerking met ECN, en het Franse INES, wat betrokken is bij het Apollon project). Apollon is een echt innovatief Frans bedrijf, wat nauwelijks meer tijd vretende soldeer stappen kent in het module productie proces, maar wat zonnestroom panelen maakt waarbij alle zonnecellen en metalen verbindingsstrips onder een vacuum tegen elkaar worden geperst (zie o.a. deze pagina). Photon had daar twee uitgebreide, en boeiende artikelen over (juni 2008 resp. sep. 2010).

RGS Solar is een typisch Nederlandse ECN spin-off, wat echter vanwege de zieltogende investeringen door Delta (Benno Wiersma's Sunergy projecten, waar RGS onder viel) nog bepaald niet uit de verf is gekomen, en wat hoogstwaarschijnlijk wordt verkocht als er een koper wordt gevonden. Het is een techniek waarbij de aan de basis van alle kristallijne zonnecellen staande "wafers" niet meer worden "gezaagd uit een massieve ingot". Maar "gegoten in een herbruikbare mal". Wat enorm veel silicium verliezen zou schelen. Prachtig idee. Nu de commerciële uitwerking nog. We hopen maar dat dit nieuwe vehikel, S.E.D. daadwerkelijk de doorbraak kan betekenen voor deze techniek.

S.E.D. richt de pijlen op Noord Nederland vanwege de zeer actieve groep bedrijven en organisaties die bezig zijn binnen het "EnergyValley" gebeuren waar Economische Zaken het nodige geld in heeft gestoken, en waar ook zeer veel "groot fossiele" opwek in zit verweven. Van het niet zo lang geleden met het nodige tromgeroffel aangekondigde dunnelaag CIS project van APA BV in Leeuwarden hebben we helaas alweer lange tijd niets meer vernomen. Het is niet verbazingwekkend dat S.E.D. de pijlen op Noord Nederland richt, want in het zuiden van ons polderlandje begint het een beetje "vol" te raken met alle PV initiatieven. En zelfs daar zouden ze op een gegeven moment blasé kunnen geraken, van alle zonnestroom activiteiten...

Initiatieven/productie zuid Nederland
Op module/cel niveau: met Solland Solar op het Avantis terrein (te koop gezet door 100% eigenaar Delta) die nu net hun prachtige SunWeb® modules in commerciële productie zouden gaan nemen, Solar Modules Nederland in Kerkrade (oude rot van Laarhoven, prima kwaliteit), Alliance als nieuwste spin-off van Gosse Boxhoorn die wafers en cellen zou moeten gaan maken en mogelijk via S.M.N. in de vorm van modules zullen worden afgezet, Martin Bijker's hoog rendement back-contact zonnecel initiatief The Solar Cell Company (T.S.C.C.) die op Avantis zou moeten neerstrijken, maar waar we al tijden niets meer van hebben vernomen (NB: doel was 500 MWp productie in 2014 te bereiken...), en Ubbink, onderdeel van Centrotec, die nog steeds (of eigenlijk: weer, sinds 2009) in Doesburg (Gelderland, eigenlijk "midden" Nederland, dus) PV panelen schijnt te produceren (kort artikel De Gelderlander 29 maart 2011, pdf). Al is niet bekend hoeveel dan wel (zie info brochure, pdf, datasheets heb ik nog niet gevonden op hun site).

En nog eentje, settle-zuchtig in de buurt van Breda...
En niet te vergeten het laatste initiatief, van, nota bene weer een ex-Shell werknemer, Maarten Geuze uit, nota bene het Amerikaanse Camarillo (California) waar SolarWorld (Duitsland) vet heeft uitgebreid met hun van ... Shell Solar overgenomen productie faciliteiten (lokatie pagina)... Geuze die, gelokt door de vele miljoenen die de Nederlandse provincie Brabant rond zonnestroom in het rond strooit (o.a. met Solliance), in de "regio Breda" (waar het bedrijf een magazijn schijnt te hebben) met zijn firma Tendens Solar Industries (T.S.I.) "de Nederlandse en de Belgische markt" wil gaan beleveren volgens een Energeia artikel van 12 april 2011. Geplande start-up capaciteit: 15 tot 20 MWp per jaar en claim "5-10% marktaandeel" (B en NL). En, voor velen mogelijk een verrassing: de wederverkoper van dat nu nog grotendeels in Portugal gemaakte moois (volgens Energeia*), met monokristallijne "blackline" (zwarte inbeddingsfolie en frame) modules van 240 Wp per stuk en een rendement van 14,6% (zie informatie pagina), is leverancier MetDeZon uit het Noord-Hollandse De Rijp. En zo lijkt het provinciale cirkeltje weer rond te zijn. Module productie initiatieven everywhere. Waar dit alles toe gaat leiden zal met interesse worden gevolgd door Polder PV...

* MDZ claimt echter "100% Nederlands fabrikaat", wat natuurlijk helemaal niet zo is gezien de uitspraak van T.S.I.: "All modules are produced in certified European factories according to the newest technology and under strict specifications of Tendens", en de claim van Energeia (interview met Geuze) dat het spul nog steeds grotendeels uit Portugal komt. Totdat het tegendeel bewezen is dat alle hardware uit Nederland komt, is zo'n claim op zijn minst bezijden de waarheid. Zelfs al zou de module productie fabriek straks in Brabant komen te staan, want als de bron van de belangrijkste component, de zonnecellen, niet bekend is, kunnen die beslist van de andere kant van de wereld wroden gehaald (de "OEM" MDZ modules hebben cellen van de tweede grootste producent ter wereld, het Chinese JA Solar). Voor het datasheet van de mono's van Tendens, zie hier (geeft verder geen uitsluitsel over herkomst van materialen). De claim "speciaal voor vrouwen" bij MDZ moet ik een beetje om lachen. Dan kun je ook gitzwarte Avancis (van ex-Shell partnership, nu alleen Saint-Gobain) of Solar Frontier (nog steeds een heuse volbloed Shell dochter...) dunnelaag modules aan gaan bieden, mogelijk nog wel sexier voor de Bazin van het huis...

http://www.frieschdagblad.nl/index.asp?artID=54517 (19 april 2011: aankondiging module fabricage door S.E.D. in Leeuwarden)
http://www.se-development.nl (website S.E.D.)
http://www.tendenssolar.com (website T.S.I.)
http://www.youtube.com/watch?v=CnOj8mVCbNQ (gelikte bedrijfsvideo van S.E.D. met het zogenaamde "PV-Gids" dak renovatie concept met PV en WTW functies geïntegreerd)

18 april 2011: Consolidatie in PV met kracht van start: "vriendelijk" overnamebod van Roth & Rau AG (BRD) door Meyer Burger Group (CH). Het zit er al een tijdje aan te komen, en was eigenlijk al op een lager niveau al wat langer aan de gang (denk bijvoorbeeld aan de overname van dunnelaag PV-producent Ersol door het ook al Duitse machinebouw concern Bosch in juni 2008). Maar nu is er in het internationale spel binnen de Europese PV-markt "een grote vis" gevangen, al moeten de monopolie marktwaakhonden nog hun zegen geven. Het is niet de eerste maal een bitter pil voor de wereldmarkt bereiders in Duitsland, die steeds meer fysieke productie naar Azië zien verdwijnen, zelfs van eigen top-bedrijven zoals Q-Cells die cel productie faciliteiten in Maleisië bouwen.

Als alles doorgaat, wordt namelijk het in 1990 opgerichte, zeer Duitse Roth & Rau AG (omzet 2010: 285 miljoen Euro, 1.209 medewerkers), wat nota bene zelf nog niet zo lang geleden, op 5 februari 2010 aankondigde onze Neer'landse trots OTB Solar uit Eindhoven op te slokken (persbericht), op "vriendelijke" wijze overgenomen door de ook al aan de beurs genoteerde, qua omzet fors grotere Meyer Burger Group (persbericht van 11 april 2011). Wat volgens het jaarverslag over 2010 zo'n 1.200 medewerkers telt, wereldwijd actief met zo'n 15 dochterondernemingen, en in 2010 een omzet draaide van 826 miljoen CHF, ongeveer 640 miljoen Euro.

Het bittere in de mogelijk binnenkort plaats hebbende mega-deal zit hem in het feit dat Meyer Burger een onvervalste, aan de Zwitserse beurs genoteerde internationale onderneming is (wat tot over de oren in de high-tech zonnestroom machinebouw zit, van wafers, via cellen, modules, tot en met gebouwintegratie via hun 3S-Photovoltaics dochter). En het in het Hohenstein-Ernstthal (Sachsen) zetelende Roth & Rau een trotse Duitse PV-machinebouwer was (nog even is), wat vooral op zeer hoogwaardig cel- en module niveau actief is. En reken maar, geachte dames en heren Polder PV lezers: dat gaat pijn doen bij de Duitsers, die de mondiale zonnestroom revolutie door keihard werken hebben mogelijk gemaakt. Of die pijn verzacht kan worden door het feit dat het briljante en in Duitsland zo succesvolle Erneuerbare Energien Gesetz van Hermann Scheer cs. eigenlijk een Zwitserse uitvinding is geweest (zie alhier, het werd daar echter nooit een succes), mag worden betwijfeld.

Maar zo "gaan" dat soort zaken blijkbaar in het - onvermijdelijke (?) - Spel Der Groten. Er moet beslist iets gebeuren in de Titanen Strijd tussen de Europeanen en de Aziaten, want de eersten dreigen door hoge kosten het onderspit te gaan delven bij de fysieke productie van de PV-hardware en de bikkelharde concurrentiestrijd om mondiaal marktaandeel. En Aziaten blijken niet alleen "eenvoudig" modules in elkaar te kunnen zetten, maar ze hebben de laatste jaren zeer aggressief geïnvesteerd in zo'n beetje alle productie niveau's van de meest veelbelovende energie technologie van deze eeuw, PV. Om de concurrentie af te troeven, deed Meyer Burger, met hoofdkantoor in Baar (CH) dus die Gouden Greep in het naburige Duitsland. Het zou me verbazen als die "deal" niet door zou gaan.

Verdere consolidatie stappen in de Europese PV-sector kunt u op een briefje krijgen: die gaan er gewoon komen. Welke, dat is nu nog de vraag. Het gaan, voor de zoveelste maal, spannende tijden worden voor met name de Europese PV-industrie. Polder PV hoopt dat ze er nog sterker uit tevoorschijn mag komen dan ze nu (nog) zijn.

Daar gaat weer 1,8 miljoen Euro...
En voor diegenen die het nog niet door hadden: het zeer Nederlandse OTB Solar gaat via de aangekondigde verkoop via het Duitse Roth & Rau dus feitelijk onderdeel worden van een in essentie Zwitserse (doch zeer internationaal georiënteerde) "multinational". Inclusief al het geld wat Agentschap NL en haar voorgangers in "ons" OTB Solar B.V. heeft gestoken. Bijvoorbeeld op de lijst "Overzicht gecommitteerde subsidiebedragen 2009" van Agentschap NL - "Groeifinancierings-faciliteit" Zuidoost Nederland: € 801.038,00; "Energie innovatie": € 1.000.000,00 ...

http://www.meyerburger.com/en/investor-relations/takeover-offer-roth-rau-ag/disclaimer/ (entry pagina tot de beschrijving van het overname aanbod, typische juridische abacadabra die blijkbaar nodig is om dit soort belangrijke - geplande - overnames door/van beursgenoteerde ondernemingen in de zin van wettelijk aanspraken e.d. maximaal in te dekken. Onderaan link naar pagina met de "echte" documenten en persbericht...)

18 april 2011: Fysieke zonnecel productie 2010 laat grootste jaargroei zien sinds 1999 - onderzoek PHOTON International.

Introductie
De bekende Engelstalige dochter van de Photon holding (waar o.a. ook het Duitstalige vaktijdschrift onder valt waaruit PPV regelmatig citeert) doet voortdurend onderzoek naar harde cijfers over de nog altijd razendsnel groeiende zonnestroom markt. Een van de meest omvangrijke informatie extractie- en cijfer operaties voor de analisten van dat blad is een beeld krijgen van de mondiaal geproduceerde hoeveelheid zonnecellen (met name kristallijne technologie) en de "monolithisch" geproduceerde dunnelaag zonnepanelen (die in het productieproces bijna allemaal "uit een stuk" worden gemaakt*, vandaar die toevoeging). Beiden bij elkaar opgeteld geeft de totale fysieke productie die de wereldmarkt op wordt gestuurd en die, meestal met de nodige vertraging (magazijnvoorraden bij diverse tussenschakels zoals module fabrikanten, groothandels, en installatie bedrijven) uiteindelijk in complete PV-systemen in de vorm van modules worden afgezet aan de eindverbruiker. Dat is veelal de burger met een PV-dak wens (alleen in Duitsland al vorig jaar een kwart miljoen nieuwe systemen, waarvan een groot deel dat marktsegment bedient). Maar in toenemende mate ook bedrijven die hele daken vol laten gooien (tot vele honderden kilowattpieken aan toe). Of specialistische ondernemingen die steeds grotere vrijeveld installaties van soms tientallen MWp-en realiseren, met een (theoretische) jaarlijkse output van soms wel 40-50 GWh als het parken in Duitsland betreft (schaalgrootte rond de 50 MWp, zoals o.a. Lieberose in Brandenburg of Straßkirchen in Bayern). Grofweg anderhalf maal zoveel indien gerealiseerd in zonniger mediterrane landen als Italië, waar de systeemprijzen echter hoger liggen door o.a. forse bureaucratie voor de realisatie en, vooral, de netaansluiting bij dat soort parken.

Onderzoek PHOTON International
In het maartnummer van PHOTON International werd een uitgebreide mondiale analyse van de cel productie gegeven (lees voor "cel" dus het totaal aan productie van de bekende kristalijne "cellen" plus de dunnelaag modules), en gelijktijdig verscheen een abstract van dat fascinerende artikel bomvol details op de website van het bedrijf. Gezien de copyright notitie onderaan het abstract, vroeg, en kreeg Polder PV toestemming om die samenvatting en wat extra info te mogen vertalen en te herpubliceren op zijn grotendeels Nederlandstalige website. Waarvoor uiteraard grote dank! Eventuele vertaal- en/of interpretatie fouten zijn uitsluitend de verantwoordelijkheid van de webmaster van Polder PV. Raadpleeg daarvoor s.v.p. het originele abstract en het gelinkte volledige artikel (zie onderaan).

Wereldwijde jaarlijkse zonnecel productie meer dan verdubbeld in 2010

Maart 2011: De fotovoltaïsche (PV) industrie verhoogde haar jaarlijkse zonnecel productie met 118 procent tot 27,2 GW in 2010, volgens een onderzoek door het PV tijdschrift PHOTON International. In het huidige jaar zijn de globale cellen producenten van plan om meer dan 50 GW te gaan vervaardigen, die bij elkaar ongeveer evenveel elektriciteit zouden kunnen produceren als zes kerncentrales. "Zonnestroom is vandaag de dag een levensvatbare oplossing; hiermee kan elektriciteit worden opgewekt rond het kosten niveau van offshore wind", aldus Michael Schmela, hoofdredacteur van PHOTON International.

Het jaarlijkse onderzoek van cellen producenten, gepubliceerd in de maart 2011 aflevering van PHOTON International, laat zien dat de PV industrie de globale celproductie in 2010 tot 27,2 gigawatt (GW) heeft doen toenemen, wat evenveel is als de gecombineerde productie van de vier voorgaande jaren. Dit ongelofelijk grote volume betekent een toename van 118 procent t.o.v. de 12,5 GW die in 2009 is geproduceerd - de hoogste jaarlijkse groei sinds PHOTON International cel productie op de voet is gaan volgen sinds 1999.

^^^ Grafiek weergegeven met toestemming Photon International. Mondiale productie van zonnecellen (incl. dunnelaag modules) van 1999 tm. 2010. De jaarlijkse groeicijfers over zo'n lange, 11-jarige periode zijn imposant, het laagst (34%) van 2002 naar 2003, en een absoluut record groei van 118% tussen 2009 en 2010: 27,2 GWp aan productie in het laatstgenoemde jaar. Algehele stelregel bij dit soort groeicijfers is dat bij verdubbeling van de fysieke mondiale productie, de kosten van de producten grofweg halveren, naar analogie van gelijksoortige (historisch gedocumenteerde) ontwikkelingen bij de halfgeleider industrie (de zonnecellen business heeft veel karakteristieken van die industrie, en kan daar dus goed mee worden vergeleken). Zie daar de belangrijkste (niet de enige) reden waarom de prijs van PV-modules zo ongelofelijk snel aan het zakken is. Grafiek afkomstig van p. 188 van het artikel van © Photon International, maart 2011.

PV bedrijven hebben vergelijkbare ambitieuze plannen voor het huidige jaar gepubliceerd. De 199 bedrijven in het onderzoek trommelden zich op de borst dat ze eind 2010 een cel productie capaciteit hadden bereikt van 37 GW, en dat ze dat met een factor van meer dan 80 procent krachtig verder willen uitbouwen tot grofweg 67 GW aan het eind van 2011, waarbij de feitelijke productie ("output") met ongeveer 90 procent zou moeten groeien tot 51,4 GW.

"De PV-industrie is klaar om haar verantwoordelijkheid te nemen om gevaarlijke kernenergie vandaag de dag al te gaan vervangen", aldus Michael Schmela, hoofdredacteur van PHOTON International. "PV heeft bewezen dat het snel kan groeien, het is een grote bedrijfstak aan het worden, en het is reeds veel minder prijzig dan de meeste mensen denken", voegt hij daar aan toe.

Om zaken in perspectief te blijven zien, de 27,2 GW aan PV-cellen (incl. dunnelaag modules) die het laatste jaar werden geproduceerd is grofweg gelijk aan de opgestelde elektrische capaciteit** van 27 typische kerncentrale reactoren. De zonnestroom die jaarlijks door deze cellen/modules wordt geproduceerd ligt rond de 27 terawattuur (TWh), of 27 miljard kilowattuur (kWh), als ze zouden worden geïnstalleerd in de belangrijkste actuele afzetmarkten voor PV. "Zelfs in een land met relatief lage instraling als Duitsland, de belangrijkste afzetmarkt, is dit genoeg om de output van ongeveer 3 kernreactoren te vervangen", aldus Schmela. Als de productieplannen voor PV voor het huidige jaar worden verwezenlijkt, kan de output daarvan niet alleen zoveel elektriciteit genereren als zes kerncentrales in Duitsland, maar het zou ook de complete piekvermogen vraag op zomerse dagen in Italië kunnen opvangen."

Volgens Schmela: "Alles wat nodig is om snel het aandeel van zonnestroom in de globale energie mix te doen toenemen, zijn moderate en duurzame niveau's van financiële ondersteuning". Vandaag kunnen grootschalige (utility-scale) PV-centrales al elektriciteit genereren voor een kostprijs rond de 15 eurocent per kWh in Duitsland - het niveau van de invoedingstarieven voor offshore windenergie. In Zuid Italië zijn tarieven van slechts ongeveer 12 eurocent per kWh nodig voor grootschalige PV-installaties, i.p.v. de 33 eurocent die vandaag de dag feitelijk wordt uitbetaald. "Het beeld dat zonnestroom duur zou zijn is achterhaald", zegt Schmela. "Terwijl regeringen hun strategieën voor hun energieverzorging in het licht van het verschrikkelijke Fukushima kerncentrale ongeluk heroverwegen, dienen ze verder te kijken dan gas en wind, waarbij ze zeker moeten stellen dat zonnestroom in hun alternatieve scenario moet worden opgenomen", voegt hij toe.

De cijfers over de wereldwijde PV markt zijn besproken op PHOTON's 6e PV Investors Conference, en de implicaties en uitdagingen voor grote schaal integratie van PV zal onderwerp van gesprek zijn tijdens PHOTON's 6e Solar Electric Utility Conference (grootschalige industriële toepassingen van PV). Deze conferenties vonden plaats in Berlijn op 13 resp. 14 april, als onderdeel van PHOTON's Solar Terawatt-hours Conference Series Europe 2011."

--- EINDE artikel/END of article ---

Commentaar en opmerkingen PPV
In het oorspronkelijke artikel van Photon International staan talloze zeer interessante detailcijfers en grafieken over de onstuitbare groei van de zonnecel productie industrie. Ik raad u aan om dat Engelstalige artikel zelf grondig door te lezen. Het stuk is te downloaden van de PI website (link onderaan).

** NB: "opgestelde capaciteit" is een geheel ander begrip dan "fysieke jaarproductie". Kerncentrales kunnen, mits geen uitwisselings-cyclus van de reactorstaven, en geen ongevallen, continu 24 uur per dag draaien. Zonne-energie systemen zoals PV produceren alleen overdag stroom, en kunnen dus nooit vergeleken worden met kerncentrales als het de (specifieke) jaarproductie betreft, omdat ze de helft van de dag niets kunnen produceren. Wat voor betrokken consumenten nauwelijks een probleem is aangezien ze in een groot deel van de nacht vrijwel niets verbruiken. Uitzondering op die regel vormen concentrating solar power (CSP) centrales met warmte opslag die 's avonds gebruikt kan worden voor gecontinueerde stroomopwekking. Het betreft bijna uitsluitend zeer grote centrales van vaak minimaal 50 MW, in zonnige landen, die, gezien die schaalgrootte, moeilijk onder het hoofdje "decentraal" beschouwd kunnen worden maar op hun eigen merites moeten worden beoordeeld (zie promotor, stichting GEZEN).

Vraagtekens
PHOTON International zet trouwens wel meteen vraagtekens bij de verwachte productie van meer dan 50 GW voor dit jaar, omdat er al een tijdje zwaar geknepen wordt op de invoedingstarieven en de feed-in condities in diverse grote Europese afzetmarkten, en bij mogelijk forse krimp in de (enorm gestegen) afzet in de grootste markten (Duitsland en het "geëxplodeerde" Italië). De feitelijke productie voor 2011 zal dus mogelijk gaande de rit aangepast moeten gaan worden binnen de kaders van de haalbare markt realiteit. Hoe die "realiteit" er precies uit komt te zien weet niemand, en je kunt dus best aan het eind van 2011 vele GWp aan gerealiseerde productie cq. "shipments" mis blijken te zitten in vergelijking met dit soort onzekere prognoses.

De door PI berekende record hoeveelheid productie voor 2010 (27,2 GW) ligt trouwens aanzienlijk hoger dan de 20,5 GW die Solarbuzz recent voorspelde, maar liefst 33% meer!

Overigens is hiermee het laatste woord nog niet gezegd. Want andere analisten komen weer met hun eigen cijfers, en de spreiding tussen die cijfers begint steeds groter te worden door talloze onzekerheden en eigenaardigheden van de PV markt. Uiteraard versterkt door zware tegenstand van de gevestigde energie "orde", politiek gezwalk, en het dreigende knipperlicht virus van ondersteuning (het in theorie veelbelovende Frankrijk als berucht, doch beslist niet enige voorbeeld). Polder PV hoopt hier binnenkort nog op terug te komen.

Kort nog een paar byzonderheden uit het onderzoek van PI:

• De drie grootste productiebedrijven, Suntech (China), JA Solar (China), en First Solar (U.S.A.) hadden een totale fysieke productie van bijna 4,5 GWp, de eerste tien samen al 10,8 GWp (40% van totaal). Dat is 127 maal het totale volume wat Nederland sinds vorige eeuw geaccumuleerd ongeveer heeft "afgezet" (zeer grof, tongue-in-cheek, geschat 85 MWp, met veel onzekerheden). Let wel: productie in 1 jaar tijd.
  
  
• Alleen het Duitse Q-Cells staat met ruim 1 GWp productie nog in de top tien als Europees bedrijf. De rest bestaat uit Chinezen (4), Taiwanezen (2), Japanners (2), en de op haar terrein ongeslagen (en nog enige tijd onbereikbare) Amerikaanse dunnelaag wereldkampioen First Solar.
  
  
• China en Taiwan domineren nu al de wereldmarkt, met gezamenlijk volgens PI al 60,5% van de productie (was in 2009 nog slechts 50,2%). NB: Solarbuzz LLC (onderdeel van NPD Group, Inc.), kwam recent tot een aandeel van 59% voor 2010, zie ook korte bespreking hier).
  
  
• De enige Nederlandse zonnecel producent Solland Solar (100% eigendom van Delta en te koop staand) produceerde in 2010 slechts 110 MWp op een al enkele tijd bestaande, niet verder uitgebreide capaciteit van 170 MWp.
  
  
• Ondanks tijdelijke opleving van bijna 17% marktaandeel voor dunnelaag technologieën in 2009, daalde dat aandeel weer sterk in 2010 tot zo'n 12% (NB: Solarbuzz: 13,5%), door de enorme toename van op silicium wafers/cellen gebaseerde modules. Waarvan vooral multikristallijne modules (53% van totaal) domineerden, en mono stabiliseerde.
  
  
• De verdere uitbouw plannen van met name de kristallijne producenten zijn van een onvoorstelbare omvang voor 2011. Zie de cijfers op pagina 214 van het artikel.

Zelf lezen:

Hering, G. (2011). Year of the Tiger. - Photon International 3-2011: 186-218.

http://www.photon-international.com/news_archiv/details.aspx?cat=News_PI&sub=media&pub=4&parent=3141 (abstract van het PI rapport, Engelstalig)
http://www.photon-international.com/download/photon_cell_production_2010.pdf (volledige artikel, Engelstalig, pdf, 2,6 MB groot)

18 april 2011: Zonneprof zet Duitsland terecht op ereplaats, en wijst NL kruideniers terecht. Van Wim Sinke, stafmedewerker Zonne-energie bij ECN, deeltijd hoogleraar Duurzame Energiesystemen Univ. Utrecht, en voorzitter van European Photovoltaic Technology Platform, kun je zeggen wat je wilt, diplomatiek blijft hij altijd. Hij is de hartstochtelijk doch zorgvuldig formulerend Nederlandse vertolker van de al lang in gang gezette zonnestroom revolutie, en hij houdt de ene na de andere interessante lezing over hoe die revolutie gestalte krijgt en bijna met de dag van nieuwe impulsen wordt voorzien. Zwaar aangezette politieke uitspraken zul je tijdens zijn lezingen nooit horen, het zijn meestal grondige overzichten van de wetenschappelijke en economische status quo van de razendsnel groeiende en dynamische PV-markt (en ook steeds meer: CSP, concentrated solar power met paraboolspiegels e.d.).

Toch kan ook de heer Sinke zijn ergernis over het nationale ramp-beleid op duurzaam gebied niet altijd voor zich houden. Hij deed dat recentelijk nog in het keurige tijdschrift Internationale Spectator van het Instituut Clingendael. Niet de meest "linksige" organisatie die een mens zich voor kan stellen. In dat onafhankelijke politiek-wetenschappelijke tijdschrift worden meestal diepgravende artikelen over de mondiale ontwikkelingen gepubliceerd (en, ja: er staat natuurlijk ook een behoorlijk "optimistisch" stuk in over ontwikkeling van kernenergie, van de hand van Jacques de Jong, econoom bij Clingendael...). De januari (2011) issue van het maandblad, met als thema "Nieuwe energie voor 2011 en verder", waarin een bijdrage van Wim Sinke, kreeg ik van een kennis toegestuurd, waarvoor hartelijk dank.

De heer Sinke bespreekt in zijn artikel als vanouds de meest actuele marktontwikkelingen rond zonnestroom, en besteedt daarbij ook aandacht aan de volslagen terecht verworven dominante marktpositie van Duitsland, wat daar immers al zo'n beetje twintig jaar lang keihard voor heeft gewerkt. Het Duitse Erneuerbare Energien Gesetz (sinds april 2000 van kracht) is doorslaggevend geweest voor dat succes, maar in NEEderland wordt dat superieure, regelmatig aan de actuele marktcondities aangepaste ondersteunings-model volslagen onterecht regelmatig met bijtend azijnzuur en gif besprenkeld door economen voor wie "goedkoop" nog niet goedkoop genoeg is. En die het liefst voor een roestige stuiver op de eerste rij van het Amsterdams Concertgebouw willen zitten. Natuurlijk, Duitsland betaalt "een prijs" voor hun duurzame revolutie, die vorig jaar al 17% hernieuwbare stroom op de eigen markt heeft gebracht. En waarmee de tien miljard Euro invoedingskosten minus de opbrengst van de sroomverkoop op de beurs in de vorm van een landelijk geheven opslag op de kWh prijs de meest duurzame bestemming heeft gekregen die je je maar voor kunt stellen. Maar die "prijs" (nog exclusief enorme kostenvoordelen vanwege verminderde inkoop van fossiele energie, CO2 emissie reducties, en voorkoming maatschappelijke kosten van het verbranden van fossiele brandstoffen) zal verbleken bij het bloedgeld wat de Nederlandse energieconsumenten straks elk jaar weer voor hun hoge fossiele verbruik zullen gaan betalen. Met dank aan permanent Haagse kortzichtigheid en ongeremde hebzucht bij het innen van absurde bedragen aan energiebelasting.

Dit is wat de heer Sinke in zijn verder weer zeer lezenswaardige artikel stelde over die voor hem ook al onacceptabele mentaliteit bij de schraalhanzerige kruideniers van onze prehistorische economische instanties:

Aldus een terecht verontwaardigde heer Sinke, die inmiddels ook niet meer "onbewogen" lijkt te zijn m.b.t. het continue Haagse gehuichel en het voortdurende "klein praten" van het Duitse succes door Nederlandse economen. Die gewoon stikjaloers zijn en die het niet kunnen hebben dat onze oosterburen the lead hebben genomen, en nog steeds hebben. Kwaliteit als basis van duurzaamheid, en "de cost gaet voor de baet uyt". Ooit een Hollands principe, nog bij menig Amsterdams grachtenpand uit de Gouden Eeuw in steen gebeiteld vereeuwigd. Lijkt echter volkomen uit onze volksgeest te zijn verdwenen als het duurzame energie betreft. We gaan daarvoor een hoge prijs betalen.

Sinke, W. (2011). De stille revolutie: zonne-energie op weg naar grootschalig gebruik. - Internationale Spectator, 65(1): 27-31.

http://www.internationalespectator.nl

14 april 2011: Zonnige toekomst voor Delta? De verhouding van kernenergie uitbater Delta met zonne-energie - en met de maatschappij - blijft een moeizame. Ze doen hun best, en weten beslist, als de kansen zich voordoen (en het geld rijkelijk stroomt), fraaie projecten te realiseren.

Zo hadden ze nota bene samen met duurzame bank ASN in het industriële bedrijfshallen vol staande Willebroek bezuiden Antwerpen in Vlaanderen een enorm 2,6 MWp plat dak project op de aan Brico verhuurde hal gerealiseerd met het welbekende, in België succesvolle, uit Deventer afkomstige SolarAccess als uitvoerder (PPV bericht 12 december 2009). Tja, dat levert wel mooi 45 Eurocent per kilowattuur op. Twintig jaar lang. Betaald door de Vlaamse stroom consument. Die zich daar (volgens de interpretatie van Energeia vandaag) steeds ongemakkelijker bij zou lijken te voelen. Want uit onderzoek zou inmiddels blijken dat windenergie populairder is geworden dan zonnestroom. For whatever that is worth: zie slide 7 op deze pdf van het Vlaams Energie Agentschap (Vlaanderen had alweer bijna 51 MWac aan nieuwe PV registraties volgens VREG in 36 dagen tijd, moet nog worden uitgewerkt door PPV)...

Volg de zon!
Uiteraard biedt Delta als "leverancier", zoals elk zichzelf respecterend energiebedrijf, zonnepanelen aan de eigen klanten aan (weblink). Recent nog kondigde Delta zelfs aan dat ze een zogenaamd "zonnebos" zullen gaan realiseren bij het nieuwe trainingscentrum van Bio Base Europe in Terneuzen (persbericht 10 maart 2011). Een groepje van 9 dubbelassige, 5 en een halve meter hoge zonvolgende trackers (in het windrijke Zeeland) moet eind juni zijn opgeleverd. Byzonder is dat deze trackers, net als het eerste, op 14 mei 2010 in gebruik genomen exemplaar bij de fabriek van dochter Solland Solar op het Limburgse Avantis terrein (met 15 modules), voorzien zullen gaan worden van de eerste commercieel door het samenwerkingsverband Solland/Schott Solar geproduceerde hoog-rendement multikristallijne back-contact Sunweb® zonnepanelen. Delta schat de opbrengst van die 9 trackers in op 30.000 kWh per jaar (de behoefte van het trainingscentrum op jaarbasis afdekkend), wat neer zou komen op 3.333 kWh per tracker. Zeg maar: het jaarverbruik van een niet te uitbundig levend huishouden aan elektra van een elektrisch boompje geoogst. Nicht schlecht...

Onbekend is wat de nominale capaciteit is van genoemde trackers. Uitgaande van het datasheet wat ik van Solland's eerste Sunweb® modules heb meegenomen van de Intersolution beurs in Gent (range: 240-265 Wp, hierbij voor berekening uitgaand van een module met een nominaal vermogen van 250 Wp), en uitgaande van de afbeelding van de tracker bij Solland (15 modules), zou het in zo'n theoretisch geval om een nominale capaciteit van 3,75 kWp per tracker kunnen gaan. Maar dat zou betekenen dat er slechts een specifieke jaaropbrengst van 889 kWh/kWp.jaar gehaald zou kunnen worden als we die door Delta geïmpliceerde 3.333 kWh/tracker er naast zetten. Wat waarschijnlijk betekent dat er mogelijk minder modules per trackers zullen worden geplaatst in Zeeland, want zo'n lage specifieke opbrengst voor een zonnevolger in die zonrijke provincie is te onwaarschijnlijk voor woorden. Ik ben benieuwd naar foto's van die te bouwen installatie.

Leg aan!
Verder natuurlijk de indirecte, doch ook weer symbolische betrokkenheid van Delta bij de succesvolle totstandkoming van het mooie PV-project in Kamperland (voorgaande artikel en special). Al was het "slechts" de infra tak van dat bedrijf, wat de installatie mocht uitvoeren. Leuk is het natuurlijk wel, want algemeen wordt terecht de visie beleden in de duurzame energie wereld, dat centralistische opwekking van niet duurzame vormen van energie (kernsplijting, nog steeds behorend tot de core-business van Delta, evenals kolenstroom, met steeds meer biomassa toevoeging op het kolenbedje) op zeer gespannen voet staat met decentrale opwekking van stroom middels fluctuerende bronnen, die maximale ruimte op het net zouden moeten krijgen (in Duitsland zelfs: altijd en immer voorrang hebbend, in Wet vastgenageld met roestvrij stalen spijkers). Zeker in de Duitstalige pers worden die twee energieopwekkings modaliteiten als "water en vuur", zo u wilt "hemel en hel" gezien. Sterker nog: de zonne-energie revolutie onder de bezielende leiding van grootheden als Hermann Scheer (SPD), Hans-Josef Fell (Bündnis90/Grünen), Franz Alt (bekend zonne-energie journalist), Frank Asbeck (SolarWorld), Solar-energie Förder Verein, etc., had nooit gerealiseerd geweest als er niet zo'n breed gedragen verzet onder de bevolking was geweest tegen kernenergie. Die revolutie is in Freiburg begonnen, waar nog steeds een bekende fabrikant als Solar-Fabrik hun zeer Duitse PV-modules maakt (en in Baden-Württemberg zijn nu de Grünen een beslissende factor in de politiek...).

Communiceer normaal
Maar helaas blijft Delta krampachtig omgaan met en communiceren over zonne-energie. Ze hebben inmiddels een persbericht op hun website gezet met de wel erg suggestieve titel "Kernactiviteiten DELTA presteren goed, resultaat negatief door solar", waarbij een rampzalig financiele status quo wordt neergezet. Ja, zo kan ik het ook! Delta heeft zich een paar jaar geleden gewoon ingekocht bij Solland Solar (en trouwens ook bij Sunergy, die dunne gegoten ingots voor zonnecellen probeert uit te venten), heeft de directie op nogal bizarre wijze en met veel protesten uit het eigen bedrijf op straat gezet, heeft veel te weinig gedaan om de fantastische Sunweb® cel technologie (uitvinding ECN in Petten) zo spoedig mogelijk in commerciële productie te krijgen (dat zou pas medio dit jaar van start moeten gaan, veel te laat in de dynamische zonne-energie business), en nu krijgt opeens Solland Solar, zo lijkt het, de schuld, van de slechte situatie bij het Zeeuwse bedrijf. Alsof Delta's onzalige kernsplijting plannen in het zoveelste nucleaire ramp jaar 2011 geen miljarden Euro's gaan kosten, met onvoorspelbare gevolgen voor hun levensvatbaarheid, laat staan hun "license to operate"? Core-business forever? Tot de radioactiviteit de pan uit rijst van die gloeiend hete kern? Dus ik beschouw die waarschijnlijk zeer bewust gekozen titel van dat persbericht als een nogal hypocriete en achterbakse frontale aanval op de "Erneuerbaren". Waar juist de toekomst van Delta zou moeten liggen. Ze hebben hun werkveld nota bene in de zonnigste provincie van Nederland! Doe er dan ook wat mee, met al dat gratis zonlicht!

Solland lijkt inmiddels voor Delta letterlijk en fysiek afgeschreven ("afwaardering" van de balans van 260 miljoen Euro, dus feitelijk economisch onbestaanbaar), en dat alleen al is een Nationale Schande. Naar kopers wordt nog steeds gezocht, Energeia had er vandaag alweer een bijdrage over. Over de Duitse Sunweb® samenwerkingspartner Schott Solar wordt met geen woord gerept. Wat bizar is, want ze hebben goud in handen. Mogelijk alweer een briljante uitvinding op het gebied van zonnestroom van onze top onderzoekers te grabbel gegooid, ten koste van research betaald uit belasting gelden. Waar hebben we ECN dan nog voor nodig???

Solland draaide alweer niet full-steam in PV record jaar 2010
Photon International publiceerde in maart 2011 hun internationale overzicht van de cel productie voor de PV-industrie. In hun fascinerende, naar alle bekende producenten uitgesplitste tabellen wordt voor de al enkele jaren aanwezige 170 MWp productiecapaciteit van Solland Solar (NB: voor "standaard", doch wel hoogwaardige zonnecellen) een fysiek behaalde productie van slechts 110 MWp gemeld voor het jaar 2010. Dat is weliswaar iets beter dan het rampzalige (crisisjaar) 2009, toen slechts 80 MWp werd geproduceerd. Maar in het internationale recordjaar 2010, toen bijna alle grote producenten op full-speed draaiden om aan de manische vraag te kunnen voldoen, is die 65% realisatie van al lang geconsolideerde productie capaciteit voor Solland natuurlijk alweer zeer slecht nieuws geweest. Link naar het pdf artikel van Photon International hier.

Not the first, not the last?
Het is uiteraard niet het eerste, en waarschijnlijk ook niet het laatste "incident" rond Delta en duurzame energie (er zijn er al heel wat andere geweest). De verhouding lijkt een zeer moeizame te zijn. Ook de alweer een tijdje out of the picture verdwenen ex-staatssecretaris van Financiën Willem Vermeend, die grote PV-projecten in die zonnige provincie van zins was, in 2008 (PPV berichtte er over op 15 oktober 2008), heeft dat aan den lijve moeten ondervinden. Of dat nu te maken had met het feit dat ook toen al een oud-Shell medewerker dat bedrijf leidde laat ik verder in het midden. Frustrerend is het allemaal wel.

Mijn suggestie aan Delta is: schei uit met die tegendraadse houding, ga vol aan de bak met zonne-energie, en sleur jullie eigen klanten mee in de decentrale duurzame energie revolutie. Dan kan alles nog goed gaan komen. De potentie ligt voor het oprapen, Amon Re schijnt zich scheel in jullie mooie provincie, en wind waait er meer dan genoeg over die wijdse Westerschelde en talloze binnenzeeën. Grijpen die kansen!

http://www.pzc.nl/regio/zeeland/8500314/Directeuren-Delta-leveren-bonus-in-vanwege-historisch-verlies.ece

14 april 2011: Horizon's tweede grote SDE project: Kamperland 99,63 kWp - HVC grijpt unieke kans.

Na een tijdje "stilte voor de storm", heeft het in Rotterdam kantoor hebbende Horizon Energy B.V. (ook gelieerd aan het internationaal georiënteerde SunFarmers) eindelijk haar tweede grote SDE PV project gerealiseerd. Met bijbehorend gesubsidieerd bord van Agentschap NL langs de kant van de openbare weg. Vorig jaar augustus al mocht Polder PV bij de feestelijke opening van het eerste grote 300 kWp project aanwezig zijn, bij Maatschap Boon in Zeewolde (toen nog geopend door landbouw minister Verburg van het CDA...). Stom toevallig moest de webmaster van Polder PV voor een familie reünie toch in Zeeland zijn, dus kon hij met zijn partner snel "eventjes" de eerder geplande fietsroute "via de dammen" aanpassen. Met klinkend resultaat. Zie daarvoor de uitgebreide fotoreportage op Polder PV in de rubriek "Inspiratie":

In een gelijktijdig verschenen persbericht van 7 april 2011 doet het oorspronkelijk in de afvalverwerking gewortelde HVC uit Alkmaar apentrots kond van het overnemen van 75 procent van de aandelen ("substantieel meerderheidsbelang") van dat zelfde Horizon Energy. HVC is zich als een komeet aan het ontwikkelen als een zeer sterk op duurzaamheid gericht bedrijf, en begint als inmiddels gevestigd energieleverancier (zowel Energiekamer vergunningen voor levering elektra als gas, maar ook al warmte leverancier) een zeer geduchte concurrent te worden voor het al langer opererende, "puur groene" Rotterdamse Greenchoice (waar Polder PV via instroom van het aan Eneco verkochte Echte Energie al een tijdje klant is). Een van de meest spraakmakende recente acties van HVC is het recent verwerven van een 15% (600 MW) aandeel in het veelbesproken dubbele off-shore windproject N. van Schiermonnikoog, van de Duitse projectontwikkelaar Bard. Voor een slordige 75 miljoen Euro. Een bedrijf (Bard) wat inmiddels te koop staat om de enorme kapitaalstromen te kunnen faciliteren voor hun gigantische off-shore portfolio (10 projecten...). De 17e reuzen turbine in het eerste commerciële Duitse Bard Offshore 1 project, 90 kilometer NW van het Noordzee eiland Borkum is net opgeleverd (reportages met smakelijke foto's hier en hier).

HVC is eigendom (aandeelhouderschap) van maar liefst 52 gemeentes uit vier westelijke provincies (de Hollanden, Flevoland en Friesland) en 6 waterschappen in het mid-westen, en presenteert zich zeer bewust (en tegen de "liberaliserings-stroom" in) als "nuts" bedrijf (wat trouwens het geliberaliseerde Delta jarenlang deed ondanks een zogenaamde "vrije" markt, en weinig bestuurlijke belangstelling meer voor de "nuts" = algemeen welzijn functie). Omdat onze regeringen het ondanks alle politieke retoriek vrijwel allemaal hebben laten afweten op "duurzaam" gebied (wat van het CBS tegenwoordig "hernieuwbaar" moet heten), en nog slechts bereid lijken te zijn om duurzaam slechts te faciliteren met wat ambtelijke inzet in een gruwelijk schaamgroen klinkende "Green Deal" (die dat etiket helemaal niet verdient), grijpen de "lagere overheden" nu hun kansen om het dan allemaal zelf maar te gaan te proberen. Met zeer ongewis resultaat van de "off-spring" van al die schone initiatieven, want er moet wel een hoop pecunia voor op tafel komen. Ik geloof nooit dat de tien miljard Euro die er op jaarbasis in Duitsland uit de kWh heffingen (EEG Umlage) voor uitsluitend de stimulering van echt hernieuwbare stroom wordt gepeurd ooit naar rato (10 miljard gedeeld door bevolkingsfactor 5, dus zeker 2 miljard Euro/jaar) in Nederland een realiteit kan gaan worden. Zeker niet "decentraal" ergens vandaan gesleept.

Maar alle initiatieven zijn welkom, mits van honderd procent degelijke kwaliteit, en op de lange termijn gericht. Inmiddels is alleen al het proberen bij te houden van alle projecten en initiatieven in ons land een Sisyfus arbeid aan het worden. Voor een eenzaam persoontje als de webmaster van Polder PV al lang niet meer te bolwerken (dus: als ik wat mis hoor ik het graag van u...).

HVC-Horizon Energy: nice deal
Met het feitelijk bijna overnemen van Horizon Energy (Energieenwater.net: overname som van de 75% aandelen "enkele miljoenen", details onbekend), heeft HVC een extreem interessante portfolio weten te claimen in het voor hen vrijwel nieuwe, doch zeer aantrekkelijke gebied van de zonne-energie (NB: HVC heeft ook een toegekende beschikking in de SDE 2010 categorie "groot" voor PV...). Want Horizon staat aan het begin van de uitvoering van vele van haar in ruime mate via de SDE tombola's (SDE 2009 en 2010) verkregen beschikkingen. Die binnen anderhalf jaar na toekenning van de beschikking moeten worden uitgevoerd tenzij eenmalig verlenging is toegekend. Projecten die uitdrukkelijk zijn gepland als "huur concept", bijna allemaal op grote schuren van agrarische bedrijven (zie thema artikel Kamperland), waarbij de ondernemer in kwestie verder niets hoeft te doen, alleen zijn/haar dak verhuren (cq. tegen een gunstige prijs donkergroene stroom ontvangen). De rest doet Horizon, of laat dat doen door onderaannemers (installatiebedrijven zonnepanelen en elektrische infrastructuur). In de door mij opgevraagde cq. verkregen beschikkingen lijsten van Agentschap NL staan voor SDE 2009 maar liefst 42 stuks genoteerd voor Horizon Energy, voor SDE 2010 "slechts" 3 (in de laatste regeling was het nog vrijwel onbekende SunUnited uit Joure met 66 beschikkingen de dominante mega-scoorder). Let wel: dat zijn allemaal beschikkingen in de categorie "groot" die is gemaximeerd op 100 kWp. U kunt er zeker van zijn dat al die aanvragen het (bijna) maximaal haalbare per lokatie zullen hebben geclaimd, al stelt het persbericht van HVC dat het om 4,0 MWp aan potentiële aanvragen zou gaan (er was zowel voor SDE 2009 als voor SDE 2010 "groot" slechts 5 MWp beschikbaar, dus totaal 10 MWp, Horizon claimt daarvan dus maximaal 40%, als alle projecten gerealiseerd kunnen gaan worden).

Mehr, noch mehr...
En het zal niet alleen bij de SDE projecten van Horizon Energy blijven. Het zeer ambitieuze HVC, wat uitstekende contacten met talloze gemeentes heeft, wil uiteraard meer, en het liefst zonder wurgende ballast van door ambtenaren te beïnvloeden, uitermate moeizaam en stroperig verlopende "subsidie" regelingen. Er is zat niet nuttig gebruikte bodemruimte bij de waterschappen beschikbaar. En gemeentes die onder vaste lasten zuchten zijn maar al te gaarne bereid om grote, verder niet voor "andere" doeleinden gebruikte dakoppervlaktes ter beschikking te stellen van een "huurder" die alle moeilijke project- en technische werk voor grote PV-installaties uit handen nemen. Als ze er maar een leuke incentive voor terug ontvangen. Als dat balletje eenmaal gaat "rollen", kan het hard gaan met de Megawattpieken afzet, want wil is er genoeg. Van Steensel, directeur duurzame energie bij HVC, stelt zelfs uitdrukkelijk in hun persbericht, dat de SDE projecten (van Horizon) als "pilot" worden beschouwd om ervaring op te doen, en met die nu full-steam gaande project portfolio naar kosten optimalisatie toe te werken (alle overbodige franje er uit, stroomlijnen, integreren, werkzaamheden zo efficiënt mogelijk laten worden, etc.). Gecombineerd met de almaar dalende module prijzen, komt dan al snel het punt in zicht: knallen met grote projecten in gemeentes met ambitieuze klimaat doelstellingen, en bij waterschappen met zeeën van ruimte.

Het is ze (en vooral natuurlijk: initiatiefnemer Horizon) gegund, uiteraard wel met de hoogste kwaliteit, en het liefst, waar mogelijk: met maximale burger participatie. Want decentrale opwekking hoort door die burgers te worden gedragen en niet aan hen te worden opgelegd. Zeker als je weet dat tot nu toe alle SDE subsidies door de Staat = de Burger worden opgehoest (uit belastingen).

Meer moois op komst, Horizon Energy pakt uit
Van Horizon kreeg ik een indrukwekkend lijstje van PV-projecten die op het punt van realisatie staan, in aanleg, en/of binnenkort in uitvoering. De SDE tijdslimieten dringen, en er moet nu gewoon worden gebouwd. Niet meer lullen, maar zakken vullen. Handen uit de mouwen. En: Gaan met die banaan! Met als tale-telling noot van de directie: de levering aan het net is "waardeloos geregeld". Waarvan akte...

• Ambitieus, vernieuwingsgezind, en zeer duurzaam vleeskalverenhouder Klopman, Grubbenvorst (L.). 100 kWp (700 vierkante meter, "goed voor 35 huishoudens", wat mogelijk veel te enthousiast is gerekend). Opgeleverd 3 april 2011. 75% levering aan het net verwacht. Biomassa ketel op houtsnippers aanwezig, hoogfrequente verlichting, duurzame ventilatie, etc. Overweging Miscanthus teelt (olifantsgras), uitbreidingsplannen.
  
  
• Maatschap Rutgers, Overijssel. Varkensbedrijf (nominatie Agrarisch Ondernemer van het jaar). Bijna 100 kWp op 1 dak, verwachte jaarproductie plm. 90.000 kWh/jaar (specifieke opbrengst: 900 kWh/kWp.jaar), volgens AGD artikel 800 vierkante meter PV-installatie. Reeds in bedrijf, 13 april 2011. Tevens houtgestookte CV-installatie aanwezig (pellets, houtafval, warmte voor het bedrijf). 25% van totale opwek verbruikt op dit bedrijf, rest het net op.
  Zie ook AGD.nl artikel van 1 maart 2011.
  
  
• Maatschap Veldhuizen, Lunteren (gemeente Ede, Gld.). Vleeskalverenhouder. Circa 100 kWp op vier daken, verwachte productie 90.000 kWh/jaar (specifiek: 900 kWh/kWp.jaar), 14 april 2011. Ook houtkachel aanwezig. Alle elektra gaat het net op en wordt - via Horizon Energy - door HVC verhandeld.
  
  
• Maatschap Vos, Dalerveen (Dr.). Kalverenfokker cq. akkerbouwer. 100 kWp, jaarproductie verwachting 100.000 kWh (spec. opbr. 1.000 kWh/kWp.jaar!), 90% netlevering (10% on-site consumptie) verwacht. Meer plannen voor duurzame energie.
  
  
• In aanbouw cq. bijna gereed: SDE installaties in Veendam (Gr.), Wilnis (ZH), Zijpe (NH), De Meern (Ut.), Beesel (2x, L.), en Hindeloopen (Fr.)

Als dit allemaal 100 kWp projecten zou betreffen (waarschijnlijk), zou met Maatschap Boon (300 kWp), Hoge Hoeve (bijna 100 kWp), en de hier kort voorgestelde nieuwe projecten er zeker al ongeveer anderhalve MWp van de 4,0 (persbericht HVC) zijn gerealiseerd of binnenkort aan het net komen. Ik zou zeggen: gaat u vooral zo door! De prognoses aan afzet voor 2011 kunnen weer aangescherpt worden (maar: blijven zeer dik koffieprut kijken, met zeer grote spreiding van de "mogelijke" uitkomst...).

http://www.hvcgroep.nl/nieuws/nieuws_2011 (persbericht van HVC met aankondiging meerderheids participatie in Horizon Energy B.V., meer plannen, en project Kamperland)

12 april 2011: Trek de carnavalsuniformen maar weer uit de kast: aanschafsubsidie cadeau'tjes kermis in Volendam. Althans, als de inschatting van Polder PV correct is, zal dat "feestje" slechts gelden voor minimaal 12 tot wellicht zo'n 20(-30?) huishoudens, zeer sterk afhankelijk van hoe de trekking uit de tombola zal verlopen. Van de inwoners van de "Parel aan het IJsselmeer" mag normaal gesproken enige nuchterheid van Kaaskoppen Kwaliteit worden verwacht. Maar als er, na de al veel te genereuze subsidie die eerder in het ook al Noord-Hollandse Castricum in het rond werd gestrooid (voor een paar gelukkigen) zonnestroom aanschaf subsidies van een anno 2011 volslagen bezopen 4 Euro per Wattpiek (2,50 Euro/Wp provincie plus "maar" 1,50 Euro/Wp gemeente) staan te wachten, zal er van die "nuchterheid" niet veel overblijven, zo is de verwachting van Polder PV. Dan gaat er in het al wat langer zonne-energie minded Volendam (incl. Edam) de pleuris uitbreken. Dan willen die "nuchtere" Kaaskoppen vast wel wat creativiteit aan de dag leggen en mogelijk een carnavalsuniform gaan lenen om de strenge kantoormedewerker wellicht tot andere gedachten te bewegen als hij/zij op de ochtend van 15 april a.s. (en geen seconde eerder, want dan is de aanvraag ongeldig!) bij Gemeente Edam-Volendam, sectie Bouw- en Milieuzaken, op de Mgr. C. Veermanlaan 1F, 1131 KB Volendam de subsidie aanvraag komt inleveren. Al zal zelfs bij een "15 april 2011 ontvangen" datumstempel op die aanvraag de kans waarschijnlijk byzonder klein worden, carnavals-uniform of niet. Want volgens de bizarre regels van deze knotsgekke regeling, die waarschijnlijk een stampede aan aanvragen uit gaat lokken (er is bij een bekende partij al voor vele tientallen kWp aan offertes uitgegaan...), kan voor deze Mega Volendamse Energie Subsidie Loterij zelfs tot en met 29 april van dit jaar ingeleverd/ingetekend worden (zelfs nog daarna, met natuurlijk nulkommanul procent kans op toekenning). En pas dan gaat er geloot worden, uit al die aanvragen die in twee weken tijd zullen zijn ontvangen.

Er woonden 28.582 mensen in de gemeente Edam-Volendam (link), eind 2010. Rekening houdend met een gemiddelde gezinsgrootte van zo'n 2,3 mensen, zouden er zo'n 12.427 huishoudens kunnen zijn. Dat is een berg aanvragen die wellicht nog is te overzien voor de gemeentelijke ambtenaren. Bij sommige Volendammers ligt het dak al nokkie-nokkie vol (deze plus deze: op = op), dus die moeten er dan weer van af worden gehaald. Een zucht van verlichting bij Bouw en Milieuzaken, wellicht...

Gelukkig (?) heeft de gemeente bovenop deze volslagen idiote, veel te extreme aankoop incentive (die voor de nodige installaties in Nederland het totale all-in systeembedrag ver te boven zal gaan, zeker bij de immer populaire DHZ systeempjes...) ook nog een "beperking" gezet (naast de plicht een geldige offerte bij de aanvraag te voegen). Er mag namelijk maximaal "maar" 2.500 Euro subsidie per woning worden vergeven (NB: maximum voor alle mogelijke "maatregelen"), en het subsidiebedrag mag niet boven de 50% van het totaal te besteden bedrag (voor "all-in installatie") uitkomen. M.a.w.: als je groot wilt uitpakken en de maximale subsidie wilt claimen, mogen de totale systeemkosten niet minder bedragen dan 5.000 Euro. Bij een bezopen, markt verziekende aanschaf incentive van maximaal 4 Euro/Wp* voor een zonnestroom installatie van 5.000 Euro komt dat dus neer op een byzonder interessante start-up installatie van zo'n 1,25 kWp, waarvan je vanwege de subsidie maar de helft hoeft te betalen (1,25 kWp is bijna de grootte van het in vele jaren bij elkaar geschraapte systeem van Polder PV, 1,34 kWp).

Met 1,25 kWp kan onder Volendamse condities in veel gevallen makkelijk 900 kWh/kWp.jaar (mogelijke specifieke opbrengst) * 1,25 kWp = 1.125 kWh per jaar worden gehaald (waarschijnlijk veelal fors meer bij oriëntatie tussen ZW en ZO). Puur gesaldeerd met een huidig (enkel) tarief van 21,5 eurocent/kWh verdien je daar ongeveer 242 Euro per jaar mee (anders gezegd: geef je niet uit aan inkoop van stroom). Die 2.500 Euro die je zelf investeert heb je dan al in dik 10 jaar terug verdiend. Als de stroomprijzen significant zouden stijgen heel veel rapper. Maar alleen uit te delen aan slechts een paar handen vol Volendamse gelukkigen. De rest heeft het nakijken.

De gemeente heeft slechts 30.000 Euro te vergeven (NB: voor alle maatregelen, waarvan gegarandeerd zonnestroom panelen de populairste optie zullen zijn). De inschatting van Polder PV is, dat al zo'n beetje bij de trekking van zo'n 20 tot 30 lootjes uit de bomvolle, waarschijnlijk van zonnestroom aanvragen vergeven pot dat "kapitaal" zal zijn opgebrand. Als het al niet eerder geschiedt, bij ongelukkige trekking. In het aller ergste geval zou het zelfs kunnen uitdraaien op maar 12 huishoudens die voor de "max" zijn gegaan. Dat zet niet veel zoden aan den Volendamse Zuiderzee Dyck ...

... waarna het lange wachten op de volgende carnavaleske actie zal volgen ...

Commentaren (meer uiteraard welkom):

• Volendam en PV-incentives: "slurp-sidie"...

* Bij diverse leveranciers zit je al tussen de 3,5-4 Euro/Wp voor een all-in (door hen geïnstalleerd) systeem met hoogwaardige producten en inclusief meterkast aanpassing. Eigenlijk krijg je zo'n systeem dus "gratis", als je zo leep bent om meer te laten plaatsen, maar het deel voor de subsidie aanvraag apart te houden (er wordt wel gecontroleerd op uitvoering, dus reken u zelf niet rijk, u zult sowieso geaccordeerde nota's moeten overleggen)...

http://www.edam-volendam.nl/index.php?simaction=content&mediumid=1&pagid=129&stukid=4538 (alle subsidie verordeningen en formulieren voor "cadeau'tjes kermis Volendam 2011" bij elkaar)

11 april 2011: Alweer feest bij Polder PV: 10 MWh met vingers in de neus - bij afwezigheid - gepasseerd . Zoals al voorspeld door de webmaster van Polder PV, is tijdens het lange weekend wat hij met zijn familie in het extreem zonnige Burgh-Haamstede in Zeeland doorbracht de cumulatieve kWh teller van alle fysiek gemeten productie van de oeroude PV-installatie tijdens zijn afwezigheid door de 10 MWh productie heen geschoten. De teller stond eind maandag 11 april alweer op 10.015 kWh (ruim 10 MWh, dus). Aangezien de laatst gemeten/berekende cumulatieve vorige stand 9.982 kWh was in de avond van 6 april, is er in 5 dagen tijd een forse hoeveelheid van bijna 33 kWh opgewekt, gemiddeld bijna 6,6 kWh per dag. Dat is een prima prestatie voor ons antieke PV-systeem van - deels - 11 jaar oud. Zie ook deze screendump van de bijgewerkte primaire spreadsheet van Polder PV, met alle uit de OK4 omvormer data afgelezen en berekende resultaten (berekend uit alle meterstanden van de individuele actueel in het systeem aanwezige omvormers plus de eind meterstanden van alle uit het systeem verwijderde omvormers):

Op basis van het feit dat het in Zeeland (en waarschijnlijk ook in Zuid-Holland) de afgelopen drie dagen zeer zonnig is geweest, kunnen we met genoemde gemiddelde dagopbrengst van 6,6 kWh er gevoegelijk van uitgaan dat waarschijnlijk eind 8 april 2011 de all-in teller reeds door de 10 MWh geschoten moet zijn en dat gedurende die vrijdag het moment suprême is gepasseerd. Op naar de 20 MWh (als de voorspellingen uitkomen dat PV-installaties van goede kwaliteit minimiaal 20 jaar en mogelijk nog veel langer "mee" moeten kunnen.

Voor een update van de accumulatie curve, en de nieuwe, historische mijlpaal, zie de aparte pagina "Totaaloverzichten - Inverter kWh meterstanden".

Hier onder het Visi'sol display zoals ik dat 's avonds op 11 april 2011 fotografeerde (deelsysteem, iets meer dan de helft van het nominale vermogen van onze complete installatie, hier op aangesloten). Gezien de getoonde dagproductie, karakteristiek voor de afgelopen prachtige lentedagen, is het niet vreemd dat sinds de avond van 7 april onze enkel tarief Ferrarismeter maar liefst 21 kWh is terug gedraaid...

^^^ Dag productie van 688 Wp gedeelte van de totale installatie (ruim 51% van nominaal vermogen) op 11 april 2011. Met 3,4 kWh op deze prachtige lentedag met stevige bries uit het zuiden betekent dit dat de totale productie op deze dag (complete installatie) in de buurt van de 6,7 kWh zal zijn gekomen. "Kartels" aan rechterzijde van de curve worden veroorzaakt door lichte bewolkingsflarden in de namiddag die een weersomslag aankondigen.

7 april 2011: Van micro naar macro and back again: Enecsys en doe het zelf zonnestroom. De zonnestroom industrie is zeer snel gegroeid. Was Nederland eind negentiger jaren en begin van het nieuwe millennium kortstondig een pionier op het gebied van marktintroductie van zonnestroom met kleine setjes met "module omvormers" voor particulieren (anders gezegd: toepassing van "AC modules", met dank aan o.a. Henk Oldenkamp, uitvinder van de OK4 inverter), werd die markt al tijdens die korte Nederlandse oprisping zeer rap door razende groeiers elders overvleugeld. En die grote spelers pakten al snel uit met veel grotere, dakvullende systemen, geholpen door uitermate goed doortimmerde invoedings-wetgeving die wij nooit hebben gekend. Markten als Duitsland (nog steeds: Einsame Spitze), Italië, kort durend Spanje (2008, waarna instorting), idem Tsjechië, Vlaanderen, Frankrijk, etc., groeiden als kool met de bekende string omvormers waarop vele modules in serie konden worden aangesloten. De dominante wijze waarop voor de particuliere markt PV-systemen worden geconfigureerd, al worden ook de stringomvormers steeds slimmer, en krijgen ze steeds meer functionaliteiten (in Duitsland o.a. levering van blindvermogen, zoals de nieuwe Tripower omvormers van SMA).

Problemen stimuleert zoeken naar oplossingen
Mede door specifieke problemen bij partiële beschaduwing van dat soort grote, dakvullende installaties (die door de serie opstellingen van de modules forse happen uit het te behalen systeemvermogen kunnen veroorzaken), en het feit dat steeds vaker "gecompliceerde" daksituaties van zonnepanelen worden voorzien (bijvoorbeeld verschillend hellende segmenten, andere oriëntaties, of een combinatie van beide), is mede aanleiding geweest voor het feit dat het in Nederland ooit bekende "AC module" concept in zeer diverse vormen weer op de tekentafels is gekomen. Daarbij zijn ook extra functionaliteiten om de hoek komen kijken die met zowel specifieke AC-module concepten, als met zogenaamde "power optimizers" (zoals het uit Israël stammende SolarEdge) verder zijn ontwikkeld. Andere voordelen van dat soort technische oplossingen zijn bijvoorbeeld het op afstand kunnen uitschakelen van individuele modules, bijvoorbeeld in het - vooralsnog zeldzame geval - bij brand en de aanwezigheid van een werkend PV-systeem, andersoortige aspecten van beveiliging (het wegnemen van een module uit een PV-installatie genereert een waarschuwings-signaal), en, heel belangrijk, zeer gedetailleerde monitoring concepten waarbij zelfs via een web-portal de individuele prestaties van de modules kunnen worden gevolgd en "zwak presterende" of zelfs defecte modules eenvoudig kunnen worden getraceerd doordat er continu met de prestaties van de omliggende modules vergeleken kan worden.

Er zijn inmiddels aardig wat bedrijven bezig met hun eigen ideeën en concepten, en Photon heeft al diverse metingen aan commercieel verkrijgbare apparaten verricht.

Andere motivaties
Een andere "drive" bij producenten van dat soort concepten is deels optredende marktverzadiging verschijnselen (Duitsland), maar ook gerichte marketing richting potentiële nieuwe marktpartijen die (nog) niet toe zijn aan een dakvullend systeem, maar wel latente interesse hebben in zonnestroom. Wat dat laatste betreft is er nu een interessant nieuw initiatief, waarbij gebruik wordt gemaakt van een enkel module, met een individuele omvormer. En die inverter komt van de Engelse producent Enecsys, die zich op dit specifieke marktsegment heeft gestort. De uitbater van het nieuwe concept, wat "miniJOULE" is gedoopt, is het Duitse bedrijf GP Joule wat al langer in de "Erneuerbaren" bezig is, met ontwikkeling van grote projecten met zowel windenergie, biomassa, als zonnestroom . Ze hebben diverse grote PV-parken van een paar MWp gerealiseerd, bij elkaar meer dan 20 MWp (zie de referentie pagina). Nu proberen ze de zonnestroom beginners te interesseren met hun miniJOULE programma, waar een aparte, leuke website voor in het leven is geroepen, die zich sterk op kinderen en de jonge consument lijkt te richten.

MiniJOULE is een echt "doe-het-zelf" pakket, en al claimt Enecsys onterecht dat het 's werelds eerste DHZ Solaranlage zou zijn en zelfs "een innovatie" (in Nederland staan immers al duizenden micro-installaties die je als zodanig zou kunnen opvatten, vaak beginners setjes van 4 modules, zeker als ze op een plat dak staan), een kind kan de was doen met dit - inderdaad - voor plat dak geconcipeerde microsysteempje van 1 module (producent is het Duitse kwaliteits-merk Schüco), 2 driehoek profielen, en een Enecsys omvormer. In een iets uitgebreidere versie is er de mogelijkheid om een zogenaamde Freischaltstelle ENS26 (NL: "automatisch vrijschakelpunt") bij te kopen ("starterset VDE 0126"), waarmee zelfs in het strenge Duitsland volgens de normen zo'n systeem op de eigen (eenfase) huisinstallatie aangesloten mag worden. In Nederland doen "we" daar al vele jaren niet moeilijk over, met DHZ setjes is mij tot nu toe nog geen ernstig incident bekend, zo lang het op een verbruiksgroep aangesloten omvormer vermogen de 500 Watt (AC) niet overstijgt. Het grappige is dat Nederland zelfs expliciet als voorbeeld wordt genoemd van zo'n configuratie in het Duitstalige persbericht op de Enecsys website: "an eine normale Steckdose im Haus".

^^^ Impressie van het geleverde "spul" voor de miniJOULE basisset van GP Joule. Het grijze kastje in het midden is de Enecsys omvormer met twee DC aansluitingen en een AC aansluiting. © GP Joule van miniJOULE productpagina

Het module (MPE, uit de MS 05 serie, vermogensklassen 175-190 Wp met 0-5% "plus" tolerantie van het nominale STC vermogen) bestaat uit monokristallijne cellen die bijna vierkant zijn (een groot deel van de zijkanten van de cylindervormige ingot is dus afgezaagd), waardoor een relatief hoog rendement wordt verkregen van 13,7 (175 Wp) tot zelfs 14,9% voor het 190 Wp exemplaar (zelfde afmetingen). Het is een relatief klein module van 1,28 m². Vreemd genoeg kon ik op de Nederlandstalige site geen download pagina vinden, terwijl er een zeer uitgebreide download pagina op de Duitstalige site staat. Daar is dan ook het essentiële (!) datasheet van de gebruikte Schüco modules te vinden: hier. Het datasheet voor de gebruikte Enecsys SMI S200W tot S280W-72-DE module omvormer vindt u hier. De omvormer heeft een wat tegenvallend Europees rendement van 92% (gelijkblijvend volgens opgave producent tussen -40 graad en plus 85 graad Celsius).

Bijgeleverd bij het standaard pakket worden 2 driehoek profielen voor een plat dak opstelling (of: op de grond in de tuin). De Enecsys omvormer, "Zwerg unter den Wechselrichtern" genoemd, heeft afmetingen van 26 bij 16 cm en is 3,5 cm. dik. De OK4 omvormer was/is echter nog een stuk kleiner. Van die 12 x 9 x 3 cm. "grote" apparaatjes heb ik er hier nog heel wat liggen, en werken er bij Polder PV 13 stuks dagelijks aan het omzetten van zonnestroom (waarvan een exemplaar 2 in serie staande Kyocera 50 Wp modules bedient).

Er zijn zelfs verbindingsstekkers te koop bij het miniJOULE pakket om twee enkel-panelen sets met elkaar te verbinden, en een zogenaamd "ponton" die zo te zien met water gevuld kan worden als ballast, maar daar kan uiteraard ook gewoon een tweedehands tegel een prima vervanging voor zijn (zie toebehoren pagina).

Goedkoop is de "basisset" niet. 799 Euro voor een Schüco module van 185 Wp, Enecsys omvormer, dragers, kabels en montagemateriaal, wat neerkomt op EUR 4,32 per Wp. Dat is natuurlijk altijd de makke van zo'n klein microsysteem, in Duitsland kun je voor all-in systeemprijzen van ver onder de 3 Euro/Wp een prima PV-installatie van pak hem beet 5 kWp op je dak laten leggen. Er moet voor het miniJOULE pakket worden vooruitbetaald voor de spullen. Opmerkelijk is, naast de "25 jaar garantie op het module" (bedoeld wordt waarschijnlijk de gebruikelijke vermogens-garantie, geen product garantie), een garantie van maar liefst 20 jaar (!) op de Enecsys omvormer (zie ook het datasheet). Blijkbaar is dat bedrijf erg zeker van haar zaak dat het beregoed spul aflevert. Binnen Duitsland zijn de verzendkosten gratis (GP Joule heeft vier vestigingen in Duitsland, waaronder het hoofdkantoor in het "nord-friesische" Reußenköge in Schleswig-Holstein, en drie branches in zuid Duitsland (overzicht).

Opbrengst berekening is te positief
Er wordt in de opbrengst berekening te optimistisch gerekend. Er wordt blijkbaar uitgegaan van een 185 Wp model, en, volgens die webpagina "een normaal zonnejaar, waarin wij 1.000 kWh/kWp opbrengst op jouw locatie verwachten". Dat is alleen mogelijk voor de zonnigste streken in Nederland, bij optimale, schaduwloze opstelling, dus in Zeeland, Texel, kustgebied van Noord- en Zuid-Holland. Elders zul je waarschijnlijk een minder hoge specifieke opbrengst halen. Met het 185 Wp module zou je dan in bijv. Zeeland maximaal zo'n 185 kWh per jaar kunnen halen, en dat is zonder meer heel aardig. In het binnenland wordt het al snel minder, zo'n 167 kWh bij een specifieke opbrengst van 900 kWh/kWp.jaar, 157 kWh bij 850 kWh/kWp.jaar.

Ook de genoemde kWh prijs klopt absoluut niet, dat zijn blijkbaar blind overgepende "Duitse" prijzen: "gemiddeld 25 cent" slaat nergens op in Nederland, dat haal je zelfs bij een "dure" aanbieder als HVC in Nederland niet, die met enkeltarief zeer hoog in de boom zit met momenteel 24,6 eurocent/kWh (zie mijn overzichtje van een snelle check op diverse website op GoT). Bij veel aanbieders zit je met de enkel tarief stroomprijs tussen de 21-23 Eurocent/kWh. Vandaar dat die financiële opbrengst berekening "46,25 Euro/jaar" veel te optimistisch is. Als ik uitga van een "goede midden Nederland opbrengst" van 900 kWh/kWp.jaar, en een contract van 21,6 Eurocent/kWh (enkeltarief Vattenfall/NUON eerste half jaar 2011), kom je met dat 185 Wp paneeltje op 0,185 x 900 x 0,216 = EUR 35,96 uit. Ook dat is natuurlijk beter dan niks. Maar bij gelijk blijvende stroom prijs (niemand die de ontwikkeling kan inschatten, wat daar ook voor lulkoek over wordt beweerd) zou de pure terugverdientijd "zonder rekentruuks" dan 799/35,96 = 22 jaar bedragen. Nog steeds een overzichtelijke periode, voor degene die dat kan (of wil) bevatten.

Je zou ook kunnen stellen, bij een conservatief geschatte levensduur van 22 jaar: 22 x 167 = 3.674 kWh totale stroom opbrengst. Waar uit zou volgen een pure, vaste, niet fluctuerende kWh productie prijs van 799/3.674 = EUR 0,22/kWh. Maar als alles meezit, gaat dat paneel (en hopelijk de omvormer) veel langer mee, en wordt die zeer aantrekkelijke vaste kWh prijs alleen maar lager. Als u zuinig leeft, en niet excessief stroom verbruikt, kunt u met een zo'n setje bij een jaarverbruik van 3.000 kWh/jaar (NB: veel huishoudens zitten al op de 4.000 per jaar of hoger...) 5,5% van het verbruik verduurzamen. Kunt u meteen aan beginnen.

Waarschuwing! Zonnestroom zelf opwekken is extreem verslavend. Voor u het weet wilt u meer! Wie weet kunt u tegen die tijd wel overstappen naar de recent op de markt gebrachte 360 Watt Enecsys omvormer "PV Duo", die zelfs vier DC aansluitingen heeft. Voor twee modules (die dan hopelijk ook weer fors goedkoper zijn). Ook Enecsys zal het niet "klein" blijven houden. De groeimarkt lonkt immers. Wederom van micro naar macro...

http://www.enecsys.com/media/news017_de.php (persbericht 5 april 2011)
http://www.minijoule.com/nl/ (Nederlandstalige webpagina met het miniJOULE concept)

6 april 2011: (Geen) nieuws van het CertiQ front: "gecertificeerde" PV bijbouw maart 750 kWp. Het "tempo" zakt zelfs bij de "gecertificeerde" zonnestroom productie in ons land. Gisteren plukte ik het laatste maandrapport van de CertiQ website, en het houdt wederom allemaal niet over. Slechts een microscopische bijbouw van 750 kWp gedurende 31 dagen bereikte de registers van de CertiQ burelen, alweer een zwaar tegenvallende 219 nieuwe SDE installaties. Met een minstens even belachelijk laag nieuw systeem gemiddelde in maart van slechts 3,4 kWp, "grote" installaties (max. 100 kWp) inclusief... Wie nog met droge ogen durft te beweren dat de SDE een "stimulerings"regeling is, waar het veel kleinere Vlaanderen er per maand 34 Megawattpiek en zo'n 3.000 nieuwe installaties gemiddeld bij zette het afgelopen jaar, dient ogenblikkelijk met desinfecterende zeep de *** te schrobben. Met een staalborstel van Hoogoven kwaliteit. En daarbij mag het beruchte "I" woord al helemaal niet de lippen verlaten.

NB: in deze grafiek uitsluitend "gecertificeerde" producenten.
Mogelijk al veel meer dan 50 MWp (enkele tienduizenden) aan niet
"gecertificeerde" PV-producenten is "officieel" niets van bekend en wordt van
Staatswege al vele jaren lang zonder protesten volledig het graf in genegeerd...

Alle grafieken en data zijn desondanks weer door Polder PV ververst. Omdat het moet. En: omdat niemand anders in NEEderland het doet, branche organisaties of wat daar voor door moet gaan inclusief. Omdat vrijwel niemand in NEEderland de toekomst technologie (die "gisteren" begonnen is), zonnestroom serieus lijkt te nemen. Behalve dan een onbetaalde halve zool als ondergetekende.

Update van uw duurzame dienaar, webmaster van Polder PV:

http://www.certiq.nl/cijfers/Statistisch_overzicht.asp

5 april 2011: Mag het een onsje meer zijn? PV productie en afzet 2010 over the top met ruimschootse verdubbeling... Voorspellen van zowel de fysieke productie als de gerealiseerde afzet van hardware (in casu: zonnepanelen cq. cellen) in de dynamische zonnestroom business is een duivels moeilijke kunst. Talloze malen zaten respectabele ondernemingen er in het verleden (ver) naast, de productie en markt afzet groeide meestal rapper dan gedacht. Met als enige uitzondering de korte "dip" rond 2006 toen solar grade silicium even een remmende factor was. Die al snel werd verholpen door enorme investeringen en productie capaciteit uitbreidingen van chemie reuzen als Hemlock (U.S.A.), Wacker (BRD), GCL (China), OCI Chemical (Korea), e.a. In het verband van "respectabele" marktvoorspellers heb ik het uiteraard niet over het van fossielen en nukes druipende Internationale Energie Agentschap, waar vanaf september 2011 een Nederlandse ex-schooljuf de scepter zwaait. En wat de voor hen bedreigende duurzame sector jarenlang liever klein rekende (en de olievoorraden stelselmatig overschatte) dan dat ze de "renewables" als een serieuze, en sociaal wenselijke, energie monopolisten en machtsblokken de stuipen op het lijf jagende ontwikkeling zien. Of die "visie" structureel zal gaan veranderen in onze turbulente wereld moet ik nog zien. Energiemacht is erg verslavend, want uitzonderlijk lucratief, de pecunia wenkt. Macht "zomaar" uit handen geven is natuurlijk een extreem beangstigend wereldbeeld voor de Groten Der Aarde...

De cijfers die in toenemende mate voor de zonnestroom markt in 2010 worden gepubliceerd slaan als vanouds alle records aan barrels. Ik hoop er later nog verder op terug te komen. Enkele eerste resultaten.

Markt afzet
EPIA stak een eerste voorzichtige teen in het water in hun Solar Generation 6 rapport van februari, waarbij in hun Table 1 nog werd gerept over een voorspelling van 13,625 MW[p] nieuwbouw in 2010. In het abstract bij dat rapport werd dat al schielijk verhoogd naar "approximately 15,000 MW[p]". Een aardig begin van de voorspellingen, die steeds hoger werden naarmate de "inzichten" vorderden.

Navigant Consulting repte in het begin van het jaar nog over 16,1 GW aan "shipments" in 2010, met als belangrijke noot dat de daadwerkelijke hoeveelheid (daaruit resulterende) installaties "wat lager" zou kunnen zijn geweest (NB: niet direct verwerkte shipments dus ook leidend tot tijdelijke - duur betaalde - voorraden). Dit werd door Gunther Portfolio gerapporteerd op 19 januari 2011. In een proef exemplaar van Navigant's Solar Outlook Newsletter van 4 maart 2010 (interessant overzicht van de afgelopen 10 jaar!) werd gerept van ruim 17,3 GW. In een weer iets later gepubliceerde, weinig zeggende inhoudsopgave van hun "manufacturer shipments" rapport (april 2011, rapport zelf kost 5.500 dollar) wordt trouwens in de enige vrijgegeven figuur getiteld "PV Industry Growth" alweer gerept van 17,4 GW aan - mogelijke - "verschepingen", alweer 8% meer dan de opgave in het Gunther Portfolio bericht.

Het gerespecteerde, reeds vele jaren diep in de PV markt analyses zittende Solarbuzz uit California (onderdeel van NPD Group), bood echter in hun laatste Marketbuzz® 2011 report (gepubliceerd op 15 maart 2011) alweer flink hoger en kwam voor de wereldmarkt in dat jaar op 18,2 GW, bijna 4,6% boven het laatstgenoemde "Industry Growth" volume van Navigant, en 139% groei (YOY of Y/Y, "year-on-year") t.o.v. het door Solarbuzz zelf gerapporteerde volume voor 2009. N.B., een in juni 2010 gepubliceerde revisie van Solarbuzz had het nog over 7,3 GW, maar 139% YOY groei 2010-2009 zou neerkomen op 7,6 GW marktgroei voor 2009, uitgaande van de nu gerapporteerde 18,2 GW voor 2010 en genoemd groei percentage.

Even groot rekenen
1 GWp aan zonnestroom modules is 1.000 MWp, is 1 miljoen kWp, of 5 miljoen PV-modules van elk 200 Wattpiek per stuk. 18,2 GWp zou dus kunnen neerkomen op een spectaculaire 91 miljoen zonnepanelen afgezet in een jaar tijd. Een 200 Wp module van Trina Solar (TSM-DC05) bevat 60 stuks 6 inch zonnecellen. Slechts ter illustratie: met zo'n kristallijn module als uitgangspunt zou het in 2010 dus om een afzet volume van bijna 5 en een half miljard kristallijne zonnecellen zijn gegaan. Echter: aangezien het Amerikaanse First Solar (derde grootste producent in 2010) een record hoeveelheid modules heeft geproduceerd, 1,4 GWp in 2010 (jaaroverzicht), met relatief "laag" rendement hebbende CdTe dunnelaag modules (max. 11,8%) van maximaal 80 Wp ("serie 2") tot 85 Wp ("serie 3") per stuk (datasheets), en het bedrijf die waarschijnlijk voor het grootste gedeelte allemaal heeft afgezet, gaat het op module niveau in werkelijkheid waarschijnlijk om nog grotere aantallen dan genoemde 91 miljoen zonnepanelen.

Grote deelmarkten
Van de door Solarbuzz genoemde 18,2 GW zou volgens het bekende, nu iets gedetailleerder dan voorheen uitgewerkte taartdiagram in de gepubliceerde abstract, minder dan de helft, 42% (komt neer op plm. 7,64 GW) in Duitsland zijn afgezet, 21% (plm. 3,82 GW) in Italië, en zowel voor Japan als de U.S.A. 5% (elk plm. 0,91 GW). Dat is interessant, want tot nu toe zijn bij Bundesnetzagentur, na de september 2010 revisie, en met de voorlopige cijfers voor oktober-december 2010, 7.408 MWp aangemeld in Duitsland. Solarbuzz zit dus blijkbaar al 3% hoger dan de "officiële" Duitse instantie die over de echte, waarschijnlijk alleen bij hen (en mogelijk het milieu ministerie, BMU) bekende cijfers gaat. Polder PV schat in dat zelfs Solarbuzz hun cijfers nogmaals zal moeten gaan aanpassen, zoals ze vorig jaar ook al meermalen hebben gedaan (o.a. forse revisie in juni 2010 voor het in maart 2010 gepubliceerde vorige Marketbuzz® rapport). Niet alleen door nog te verwachten aanpassingen/revisies van de cijfers voor wereldmarkt Duitsland. Maar vooral ook door mogelijk forse nieuwe cijfers uit de razendsnelle groeier Italië (zie o.a. dit bericht). De beroemde PV-teller op de homepage van GSE stond vandaag alweer op een verpletterende 4.267 MW (details op aparte webpagina). Op 9 februari 2011 claimde GSE nog dat voor eind 2010 er minimaal al 3.771 MW kon worden genoteerd, met nog 3.000 e-mails en 1.500 brieven met aanmeldingen met de hand door te vlooien... Als al de resulterende nog in te voeren installaties (tot en met 30 juni dit jaar aan het net te koppelen) daadwerkelijk worden goedgekeurd, vallen ze waarschijnlijk voor het grootste deel onder de "officiële" bijbouw cijfers voor 2010 als ze op 31 december van dat jaar daadwerkelijk als zodanig legitiem stonden aangemeld bij de markt regulator...

Cel- en dunnelaag productie
Nog veel opmerkelijker dan de (spectaculaire) markt afzet, zijn de cijfers van de fysieke productie van (kristallijne) zonnecellen en "monolithische" (dunnelaag) zonnepanelen van divers pluimage. Ook daarover berichtte Solarbuzz in hun Marketbuzz® 2011 rapport. Ze kwamen reeds tot een verbijsterende 20,5 GW voor het spektakel jaar 2010, 108% groei t.o.v. de productie in 2009 (9,86 GW), en met een verbazingwekkend hoog aandeel van 13,5% voor dunnelaag modules (die meestal slechts "in een productiegang" gemaakt kunnen worden, vandaar dat ietwat esoterische begrip "monolithisch"). China en Taiwan gecombineerd verstevigden hun ijzeren greep op de mondiale maak industrie door hun gezamenlijke marktaandeel aanzienlijk te verhogen van 49 naar 59% (voor meer details over de top ten producers, zie ook de Solar Outlook Newsletter van Navigant Consulting, van 4 maart 2011). Met het beroemde Suntech Power en de zeer ambitieuze cellen reus JA Solar boven het Amerikaanse (dunnelaag) First Solar op de bovenste 3 tredes.

Maar zelfs die cijfers zijn blijkbaar nog niet heftig genoeg. Photon International kwam namelijk met nog veel verpletterender data, waar ik later nog op terug hoop te komen. De marktanalisten van P.I. komen zelfs tot een ronduit verbijsterende record hoeveelheid "fysieke productie" van 27,2 GW in 2010, 118% meer dan de volgens hen 12,5 GW die in 2009 zou zijn geproduceerd. Die getallen liggen alweer 33% (2010) resp. 27% (2009) hoger dan de cijfers die Solarbuzz heeft gepubliceerd.

Vreemd genoeg geeft Navigant Consulting in hun Solar Outlook proefnummer van 4 maart jl. een veel bescheidener "shipment" volume voor 2010: 17,3 GW, met daarbij tevens de claim dat 98% van die "shipments" ook daadwerkelijk tot "installatie" in dat jaar zou hebben geleid. Wat als een exceptioneel hoge ratio wordt gezien. NB: hier moeten begin van 2010 bij installateurs en groothandels reeds aanwezige voorraden en in de loop van het jaar afgekeurde zendingen nog van af worden getrokken om "correcte" cijfers te kunnen bepalen. Navigant is nog bezig met "echte" installatie cijfers.

Heeft Rogol (Photon Consulting) goed "gewed"?
Of de zeer hoge claim van 27,2 GW van Photon International iets te maken zou kunnen hebben met de beroemde "Bet" die Michael Rogol van het zuster bedrijf Photon Consulting al in 2008 aan ging met de PV community is nog niet te overzien. Het zou natuurlijk wel leuk zijn als Rogol die fascinerende weddenschap zou winnen (hij zette in op minimaal 25 GW in 2010, wat door velen destijds als hersenspinsel werd gezien). Want dat zou betekenen dat er 100 maal 1.000 dollar door de verliezende inzetters overgemaakt zou moeten gaan worden naar de stichting die de gevolgen van de afschaffing van de bezopen steenkolen subsidies in Duitsland moet helpen verzachten. Krijgt Navigant Consulting echter gelijk met hun ver onder die 25 GW fysieke 2010 productie liggende inschatting (die trouwens nog steeds zeer respectabel is), moet de heer Rogol 100.000 dollar overmaken naar blueEnergy die o.a. in Nicaragua gecombineerde wind/zonne-energie projecten opzet. Nice deal...

En dit jaar dan?
Voor 2011 wordt - volgens Photon International - zelfs een fenomenale productie van meer dan 50 GW verwacht door de PV-industrie zelf... Wie er gelijk heeft zal u zelf moeten bepalen (Photon wordt vaak, doch beslist niet altijd terecht, als "te optimistisch" gezien, Solarbuzz door sommigen als "betrouwbaarder" dan wel "behoudender"). Dat de mondiale productie echter onvoorstelbaar hard is gegroeid afgelopen jaar mag inmiddels wel silicium kristal helder zijn en staat die mega groei als een monokristallijne ingot paal boven water. Zelfs als "de waarheid" ergens in het midden tussen de Photon en Solarbuzz cijfers zal blijken te liggen. Want die almaar dalende module prijzen moeten "ergens" door worden veroorzaakt. U weet nu wat de main driver is van die ontwikkeling, tezamen met de enorme degressies in de feed-in tarieven in grote (Europese) afzet markten. Grootschalige fysieke productie, almaar uitdijende capaciteiten, en, wellicht, dreigende over-supply? Vergelijkt u maar eens even de twee vetgedrukte getallen in dit artikel, en probeert u zich eens een voorstelling te maken om hoeveel modules het gaat bij het verschil tussen die twee getallen (en hoeveel dure magazijnen je daarmee zou kunnen vullen) ...

http://guntherportfolio.com/2011/01/navigant-consultings-photovoltaic-demand-2011-and-beyond/ (bespreking begin 2011 verschenen analyses van Navigant Consulting)
http://tinyurl.com/4lbod7s (verkorte link naar abstract van het Marketbuzz® 2011 rapport van Solarbuzz)
http://www.photon-international.com/news_archiv/details.aspx?cat=News_PI&sub=media&pub=4&parent=3141 (abstract van de uitgebreide industriële zonnecel- en dunnelaag productie research van Photon International, die vele tientallen geheimhoudings-contracten heeft ondertekend om geen bedrijfsgevoelige informatie naar buiten te laten treden...)